Serwis pod patronatem magazynu
Czym żyła zmotoryzowana Polska 50 lat temu? Konkursem na dżentelmena jezdni, odwrotem od krążowników szos za oceanem, nowymi przyczepami z Niewiadowa i kluczową fazą budowy kombinatu FSM. Zajrzyjmy do Motorów z 26 maja i 2 czerwca 1974 r.
Walka o podniesienie kultury na drodze trwa od lat. Jedną z jej form był zainicjowany przez redakcję Kuriera Polskiego konkurs Bądź dżentelmenem jezdni. Cieszył się olbrzymią popularnością, do udziału w edycji sprzed pół wieku zgłosiło się 30 tys. kierowców, w półfinałach walczyło ich kilkuset, aż w końcu setka najlepszych wzięła udział w finale pod warszawskim stadionem X-lecia.
Uczestnicy podkreślali, jak ważne jest przestrzeganie przepisów i zachowywanie kultury jazdy na co dzień, a nie tylko z okazji konkursu. Zachowania pojedynczego pirata rzutują bowiem na reputację wszystkich innych.
Pół wieku temu amerykański przemysł motoryzacyjny przeżywał duży kryzys. Okazało się, że tak liczne krajowe fabryki produkują nie to, czego żądają odbiorcy. Pomimo rekordowo wysokich cen paliw z taśm ciągle zjeżdżały auta z silnikami 6- czy 7-litrowymi.
Widać już było jednak nadchodzące zmiany. Kolejna generacja Forda Mustanga napędzana była silnikiem sześciocylindrowym, zamiast V8, a firma AMC, która jeszcze przed kryzysem paliwowym postawiła na oszczędne auta, przeżywała rozkwit, choć wcześniej wieszczono jej upadek.
Jeszcze kilka lat wcześniej osoby, które potrzebowały przyczepy bagażowej czy kempingowej do swojego auta, miały właściwie jedną opcję: zakasać rękawy i wykonać ją we własnym zakresie. Pierwszą firmą, która wzięła się na poważnie za wypełnienie tej luki na rynku, były zakłady Predom-Prespol w Niewiadowie. Słynna przyczepa kempingowa N-126 okazała się udanym projektem, nowością na rok 1974 była przyczepa bagażowa N-250 (od jej nośności w kg). Trwały jeszcze ostatnie prace przed rozpoczęciem produkcji seryjnej, ale z czasem też zdobyła sporą popularność. Sprawdzała się w turystyce, handlu, rolnictwie itp.
Budowa kombinatu Fabryki Samochodów Małolitrażowych wkraczała w kluczową fazę. W jego skład wchodziło 10 zakładów rozmieszczonych od Beskidu Małego po Górnośląski Okręg Przemysłowy. We wszystkich trwały przygotowania do pełnoskalowej produkcji Fiata 126p na poziomie 200 tys. sztuk rocznie (dotychczasowo było to kilkanaście tys.). Obok zakładów trwała rozbudowa osiedli mieszkaniowych i całej infrastruktury dla nowych pracowników z rodzinami.
