Wybierasz się na wakacje i będziesz podróżować płatnymi odcinkami dróg? Sprawdź, gdzie i w jaki sposób wnieść opłatę za przejazd autostradą oraz jakie są zalety i wady dostępnych metod płatności.
Zbliżają się wakacje, co oznacza, że wielu kierowców będzie po raz korzystać pierwszy z e-biletów na autostradach. Przypomnijmy: od początku grudnia 2021 r. nie musimy się już zatrzymywać przed bramkami autostradowymi na płatnych odcinkach zarządzanych przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad, a więc A2 Konin – Stryków oraz A4 Bielany – Sośnica.
Likwidacja szlabanów oznacza, że w naszym kraju pojawił się kolejny już system płacenia za przejazd – elektroniczny. Niestety doskonale znane bramki dalej zostały na A1 (okolice Torunia i Gdańska), A2 (między Świeckiem i Koninem) oraz A4 (Katowice – Kraków) i nie są obsługiwane przez „państwowy” e-TOLL, ale w większości z nich też można płacić elektronicznie. Efekt? Dość łatwo się pogubić (zwłaszcza gdy z autostrad korzystamy rzadko), ponieważ mamy obecnie bezpłatne autostrady, te ze szlabanami, na które nie wiedziemy bez uiszczenia opłaty, oraz płatne, ale bez punktów poboru opłat.
Co więcej, system elektronicznych biletów na państwowych częściach A2 oraz A4 dla przeciętnego kierowcy jest zbyt skomplikowany. Podstawowym problemem jest konieczność wskazania nazw węzłów, na których chcemy wjeżdżać i zjeżdżać z płatnej drogi. Oczywiście dla osób regularnie jeżdżących daną drogą nie będzie to stanowiło wyzwania. Dla pozostałych może się jednak okazać kłopotliwe.
Na pocieszenie pozostaje fakt, że do zakupu e-biletu nie są wymagane rejestracja w systemie e-TOLL ani korzystanie z urządzeń lokalizacyjnych. Taki bilet można kupić w tradycyjny sposób, np. na stacji paliw, bądź skorzystać z aplikacji e-TOLL BILET (stworzonej przez KAS) lub firm zewnętrznych – Autopay, mPay czy Spark. Co ciekawe, może się okazać, że nie będziemy musieli nawet instalować nowego programu w telefonie, ponieważ wiele aplikacji, np. Orlen Pay, a także te przeznaczone do bankowości internetowej, np. iPKO, również umożliwiają płacenie za autostrady.
Prawdziwe wyzwanie czeka jednak osoby, które postanowiły wyruszyć w drogę np. z przyczepą kempingową, a DMC ich zestawu przekracza 3500 kg. W tym przypadku najpierw trzeba się zarejestrować w systemie e-TOLL, podać dane swoje i pojazdu, wybrać sposób oraz metodę płatności, a następnie zakupić specjalne urządzenie lub skorzystać z aplikacji e-TOLL.
Wbrew pozorom nie jest to takie proste, o czym przekonał się niemal każdy kierowca, który próbował zarejestrować się w tym systemie. Nawigacja na stronie nie należy do zbyt intuicyjnych, a w dodatku często pojawią się błędy, np. nie można dodać pojazdu czy doładować konta lub przypisać urządzenia bądź aplikacji lokalizacyjnej. Dla przypomnienia, kierowcy pojazdów o DMC powyżej 3,5 t już od 1 października 2021 r. muszą się rozliczać na podstawie danych z GPS-u.
Z kolei na prywatnych autostradach dalej spotkamy szlabany, ale w większości przypadków da się je otworzyć aplikacją, która może służyć również do płacenia za przejazd na państwowych autostradach.
Choć użytkownicy samochodów osobowych na państwowych odcinkach autostrady A2 oraz A4 mogą kupować e-bilety (dla auta opłata wynosi 0,10 zł za km), co nie wymaga rejestracji w systemie e-TOLL, jednak można z niego skorzystać, jeśli chcemy płacić z użyciem urządzenia lokalizacyjnego lub w sytuacji, gdy do samochodu podepniemy przyczepę, a DMC zespołu pojazdów przekroczy 3500 kg.
Trzeba podać dane z dowodu rejestracyjnego pojazdu, z którego będziemy korzystać, m.in. numer rejestracyjny, VIN czy masę DMC. Należy też wybrać rodzaj finansowania.
W przypadku pojazdów lub zespołu pojazdu o DMC pow. 3,5 t należy skorzystać z aplikacji e-TOLL, która zlicza kilometry, lub wyposażyć auto w specjalne urządzenie (jest to droższe rozwiązanie), które na podstawie przejechanego dystansu wylicza opłatę drogową. Uwaga! W przypadku samochodu o DMC powyżej 3,5 t pod uwagę brana jest klasa emisji spalin Euro.
Na pozostałych autostradach, czyli tych zarządzanych przez prywatne firmy, e-TOLL wciąż nie działa (są jedynie zapowiedzi jego wdrożenia), jednak nie oznacza to, że nie można wygodnie płacić za przejazd. Oto w jaki sposób da się to zrobić.
Za przejazd można płacić gotówką, kartą płatniczą lub elektronicznie (system AmberGO). Koszt przejazdu dla auta osobowego wynosi 29,90 zł.
Tu zapłacimy gotówką lub kartą płatniczą albo bankomatową. Koszt przejazdu to 93 zł.
Oprócz tradycyjnego sposobu działa również pobór elektroniczny (potrzebne jest urządzenie) lub aplikacja (większość z nich obsługuje A1 oraz e-Toll). Koszt przejazdu dla auta – 24 zł (18 zł przy płatności elektronicznej).
Na płatnych odcinkach państwowych autostrad, czyli A2 Konin – Stryków oraz A4 Wrocław – Sośnica, można płacić za przejazd przy wykorzystaniu trzech różnych metod.
Aby korzystać z sieci dróg objętych systemem e-TOLL, można wyposażyć swój pojazd w urządzenie lokalizacyjne, które automatycznie przesyła dane do systemu, za pośrednictwem transmisji danych. To najwygodniejszy sposób na korzystanie z płatnych autostrad. Uwaga! Urządzenie musi być dopuszczone przez KAS. Jednym z nich jest na przykład popularny lokalizator NotiOne GPS.
Aplikacja mobilna jest darmowym narzędziem służącym do poboru opłaty elektronicznej za przejazd i według założeń ma być głównym sposobem wnoszenia opłat przez kierowców samochodów osobowych. Żeby móc z niej skorzystać, trzeba zarejestrować się na stronie etoll.gov.pl.
Bilety są przeznaczone tylko dla pojazdów o DMC do 3500 kg. Można je nabyć w stacjonarnych punktach lub poprzez aplikacje, w tym przez oficjalną, czyli e-TOLL BILET. Podczas zakupu (również z wyprzedzeniem) trzeba podać numer rejestracyjny samochodu, odcinek autostrady oraz planowaną datę i godzinę rozpoczęcia przejazdu. Bilet będzie ważny 48 godzin od wskazanej daty.
Elektroniczny bilet autostradowy można kupić w tradycyjny sposób, np. podczas wizyty na stacji benzynowej, bądź skorzystać z aplikacji e-TOLL BILET (stworzona przez KAS) lub firm zewnętrznych – Autopay, mPay czy Spark. Co ciekawe, może się okazać, że nie będziemy musieli nawet instalować nowego programu w telefonie, ponieważ wiele aplikacji, np. Orlen Pay, ale również te przeznaczone do bankowości internetowej, umożliwia zakup e-biletu autostradowego.
Warto również wspomnieć, że większość z tych aplikacji wykorzystamy również podczas podróży po prywatnych autostradach A1 oraz A4, na których zostały wdrożone płatności elektroniczne w postaci VideoToll. Wcześniej trzeba jedynie podać numer rejestracyjny samochodu oraz podpiąć kartę płatniczą. Kiedy podjedziemy do bramki, po odczytaniu z tablicy numeru zostanie automatycznie ściągnięta opłata, a szlaban się otworzy. W odróżnieniu od systemu na państwowych autostradach nie trzeba wcześniej włączać aplikacji ani podawać trasy przejazdu. Poniżej aplikacje, które pozwalają wnieść opłatę elektroniczną za przejazd „państwową” autostradą bez potrzeby rejestracji w systemie e-TOLL.
Aplikacja jest dość dobrze znana kierowcom, ponieważ umożliwia automatyczne otwieranie szlabanów na „prywatnych” odcinkach A1 i A4. Tym, co odróżnia Autopay od konkurencji, jest sposób zakupu e-biletu. Zbliżając się do wybranego płatnego odcinka autostrady, wystarczy włączyć aplikację (może być w tle), system Autopay automatycznie pobierze bilet. Kierowca nic nie musi robić, a po zakończonym przejeździe zostanie pobrana właściwa opłata. Autopay znajdziemy również w Yanosiku oraz aplikacjach bankowych, np. w Banku Millennium, EnveloBanku, Alior Banku, Banku Pekao, ING Banku Śląskim, Spółdzielczej Grupie Bankowej czy Santander Banku.
Kolejna dosyć znana i przydatna kierowcom aplikacja, która dotychczas służyła do płatności za parkingi, polisy OC oraz AC czy zakup biletów komunikacji publicznej. Teraz korzystając z niej, możemy również kupić bilet autostradowy, podając wcześniej dane pojazdu oraz wybierając datę i odcinek autostrady. mPay umożliwia także zakup np. biletu e-TOLL – zarówno ze wsteczną, jak i przyszłą datą – ale trzeba wcześniej zasilić wirtualny portfel lub podłączyć kartę płatniczą.
Aplikacja IKO stanowi część bankowości elektronicznej PKO Banku Polskiego. W zależności od wybranego odcinka autostrady w aplikacji IKO można korzystać z automatycznych opłat za przejazdy albo kupować e-bilety autostradowe w systemie e-TOLL. Automatyczne przejazdy są aktualnie dostępne na autostradach A1 (na odcinku Toruń – Gdańsk) oraz A4 (Katowice – Kraków). Z kolei z e-biletów autostradowych można aktualnie skorzystać na autostradach A2 (Konin – Stryków) oraz A4 (Wrocław – Sośnica). Atutem IKO jest możliwość płacenia za przejazd niemal każdym odcinkiem autostrady w Polsce.
O ile obsługa i rejestracja aplikacji e-TOLL (rozliczanie trasy przejazdu na podstawie danych z GPS-u) jest drogą przez mękę, to e-TOLL PL BILET nie sprawia większych problemów. Wystarczy podać dane pojazdu oraz przypisać kartę płatniczą i można kupować bilety. Funkcję zakupu e-biletów znajdziemy również w aplikacji Orlen Pay (służy do zdalnego płacenia za paliwo), która przypomina e-TOLL PL BILET.
Brak śledzenia lokalizacji i potrzeby zasilania konta, błyskawiczna rejestracja oraz możliwość opłaty za wybrany odcinek autostrady – to tylko niektóre z cech wyróżniających aplikację Spark. Umożliwia ona zakup e-biletu przed rozpoczęciem jazdy oraz opłacenie przejazdu dowolnego innego samochodu czy kierowcy. Spark umożliwia „awaryjny” zakup biletu z datą wsteczną – takiej możliwości nie dają rozwiązania oparte o GPS. Obecnie jest dostępna nie tylko dla telefonów z systemem iOS, jak to było początkowo, ale również z Androidem.
Dzięki aplikacji ORLEN Pay i mFLOTA kierowca może płacić za zatankowane paliwo bezpośrednio przy dystrybutorze bez konieczności wchodzenia do sklepu. Aby skorzystać z usługi, wystarczy wcześniej dokonać rejestracji użytkownika. Aplikacje dodatkowo zawierają moduł zakupu biletu autostradowego e-TOLL. ORLEN Pay nie obsługuje VideoToll na autostradzie A1 i A4
Większość krajów Europy wprowadziła opłaty za korzystanie z autostrad, a nawet tras ekspresowych czy dróg krajowych. Regulowanie opłat odbywa się najczęściej przy bramkach lub w formie winietek. Ta ostatnia forma płacenia za przejazd ma swoje wady – jest szczególnie uciążliwa dla osób, które tranzytem podróżują przez dany kraj. Należy znaleźć punkt sprzedający winiety, zatrzymać się i nakleić zakupioną winietę na przednią szybę. Z tego powodu w niektórych krajach z powodzeniem funkcjonują e-winiety, których nie nakleja się na przednią szybę. Kierowca wybiera określony rodzaj winiety, płaci za nią online (poprzez stronę internetową lub korzystając z aplikacji na telefon – kartą, ewentualnie tradycyjnym przelewem) i podaje numer rejestracyjny swojego samochodu. Winiety elektroniczne umożliwiają automatyczną kontrolę i rejestrację pojazdów, które poruszają się bez wymaganej winiety.
Oto wybrane kraje, w których działa system e-winiet oraz adresy oficjalnych stron umożliwiających ich zakup: