Serwis pod patronatem magazynu
W przyszłym roku za jazdę po pijanemu można będzie stracić samochód. Jego zarekwirowanie jest jednak możliwe także obecnie. Sprawdź, w jakich sytuacjach.
Rząd wypowiedział wojnę pijanym kierowcom i sięga po ostrą broń. Czy będzie ona skuteczna? To pokaże czas.
Jedno jest pewne, nowe przepisy mają wejść w życie po roku od ich ogłoszenia, a jeszcze trwa proces legislacyjny – na początku lipca projekt zaostrzający kodeks karny trafił do Senatu. Nie zmienia to faktu, że nowe prawo ma w końcu szansę wejść w życie.
Jeśli tak się stanie, nietrzeźwy kierowca, który będzie miał nie mniej niż 1,5 promila alkoholu we krwi (w przypadku narkotyków stężenie nie będzie miało znaczenia), straci samochód. Według nowych procedur po zatrzymaniu pijanego policja tymczasowo zajmie jego pojazd (maksimum na 7 dni), następnie prokurator orzeknie zabezpieczenie tego mienia, a sąd niemal automatycznie orzeknie przepadek pojazdu. Uwaga! Sąd będzie miał furtkę – jeśli nie doszło do wypadku po alkoholu, będzie mógł odstąpić od orzeczenia przepadku w szczególnych okolicznościach.
W przypadku recydywistów procedura będzie stosowana już przy stężeniu alkoholu powyżej 0,5 promila. Jeżeli samochód nie jest wyłączną własnością kierowcy, sąd orzeknie przepadek równowartości pojazdu. A w przypadku auta ciężarowego należącego do pracodawcy będzie orzekana nawiązka 5000 zł na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.
Zmieniają się również kary za spowodowanie ciężkiego wypadku w stanie nietrzeźwości, ta minimalna rośnie z 2 lat do 3 lat, a w przypadku śmiertelnego zdarzenia do minimum 5 lat więzienia. Za spowodowanie ciężkich obrażeń lub śmierci nietrzeźwemu sprawcy wypadku będzie można wymierzyć do 16 lat pozbawienia wolności, a obecnie do 12 lat.
Należy jednak pamiętać, że już obecnie samochód może zostać zarekwirowany.
W przypadku zakupu pojazdu od pasera czy osoby, która nie miała prawa go sprzedać, można oczywiście domagać się unieważnienia umowy i zwrotu środków, ale nie zmienia to faktu, że auto zostanie zarekwirowane i zwrócone prawowitemu właścicielowi, nawet jeśli zostało już zarejestrowane na kupującego.
Co prawda ten zapis kodeksu karnego jest stosowany dość sporadycznie, ale w skrajnych przypadkach prokurator zamiast zarzutu spowodowania wypadku ze skutkiem śmiertelnym może zdecydować, że sprawca powinien odpowiadać za zabójstwo, czyli wypadek drogowy, w którym ginie człowiek, a kierowca ma świadomość, że jego styl jazdy mógł do tego doprowadzić. Konsekwencją, oprócz kary dożywocia, jest też obligatoryjny przepadek mienia służącego do popełnienia przestępstwa – w tym przypadku pojazdu.
Jest to zwykle tymczasowe zatrzymanie pojazdu, jeśli podczas kontroli okaże się, że może on pochodzić z przestępstwa czy ma przerobiony VIN. Do czasu wyjaśnienia sprawy samochód będzie na parkingu depozytowym.
Mimo że epidemii COVID oficjalnie już nie ma, a występuje jedynie stan zagrożenia epidemicznego, wciąż istnieje możliwość zarekwirowania pojazdu w celu walki z COVID-19. Oczywiście jest to tylko hipotetyczna możliwość, ponieważ szczególnie w obecnej sytuacji raczej nikt nie będzie tego robił – np. próbując zarekwirować samochód dostawczy po to, by wykorzystać go do przewozu chorych.
Jeśli pojazd zostanie odholowany na parking z powodu oznak jego porzucenia lub też z powodu zagrożenia dla środowiska lub bezpieczeństwa, jego właściciel ma pół roku na odebranie pojazdu. Jeśli tego nie zrobi, straci pojazd.
Wojsko regularnie rutynowo odnawia rejestry pojazdów, które mogą się przydać nie tylko podczas wojny, ale także podczas klęsk żywiołowych, manewrów wojskowych lub ćwiczeń sprawdzających powszechną samoobronę. Jeśli auto trafiło do ewidencji, wojsko może przesłać nam „wezwanie do wykonania świadczenia rzeczowego na rzecz obrony”. Pojazd trzeba wówczas podstawić we wskazane miejsce o podanej godzinie – od tego nie ma już odwołania.
Samochód należy dostarczyć w jak najlepszym stanie, z zatankowanym do pełna bakiem. Właścicielowi pojazdu przejętego przez armię przysługuje ryczałt za każdą rozpoczętą dobę. Jest to około 300 zł za dobę. Przysługuje mu również odszkodowanie w razie uszkodzenia lub zniszczenia jego własności. Pieniądze wypłaca jednostka, która wykorzystuje pojazd.
Jeśli powiadomiony właściciel odholowanego pojazdu (za postój w miejscu zabronionym) nie odpowie na wezwanie starosty, ten może wystąpić do sądu, wnioskując o przepadek pojazdu na rzecz powiatu. Wniosek może zostać złożony dopiero po 30 dniach od dnia powiadomienia właściciela lub osoby uprawnionej do odebrania pojazdu. Jeśli ani właściciel, ani osoba uprawniona nie zostały zidentyfikowane w ciągu 4 miesięcy od usunięcia pojazdu, starosta również może wystąpić do sądu z wnioskiem o przejęcie pojazdu.
Dopiero po uprawomocnieniu się wyroku sądowego auto może zostać sprzedane innej osobie lub zostać zezłomowane.
Jeśli zalegamy fiskusowi, ten ma prawo zarekwirować nasz majątek ruchomy, o ile ten nie służy do pracy zarobkowej. Wyłączone z tego są jednak pojazdy, co chętnie wykorzystuje administracja skarbowa, ponieważ pojazd dość łatwo spieniężyć.
Pojazd może również zająć komornik za niezapłacone długi lub inne zobowiązania. Oczywiście w tym wypadku potrzebny jest nakaz zapłaty wydany przez sąd w postępowaniu cywilnym. Jeśli wyrok nie zostanie wykonany (zapłacone należności), do akcji wkracza komornik, który ma prawo przejąć auto, a następnie sprzedać je na aukcji. Jeśli po zaspokojeniu żądania dłużnika pozostanie jakaś kwota ze sprzedaży pojazdu, wraca ona do dłużnika.
Komornik może również zająć pojazd, jeśli ten ma zastaw. Uwaga! Brak wiedzy nowego nabywcy o zastawie czy też zajęciu komorniczym, nie uniemożliwia odebrania pojazdu, ale daje szansę za zatrzymanie egzekucji. Do czasu wyjaśnienia sprawy autem nie można opuszczać kraju, trzeba o nie dbać, a czasem nawet nie można go używać.
Sam fakt, że samochód służy do transportu narkotyków, przemytu lub przewozu przedmiotów pochodzących z kradzieży jeszcze nie daje podstaw do przepadku mienia. Natomiast jeśli auto zostało specjalnie przygotowane do tego celu – ma skrytki np. w baku czy profilach zamkniętych – jest traktowane jako narzędzie przestępstwa i podlega obligatoryjnemu przepadkowi, o którym decyduje sąd.
Nowy pomysł walki z kierowcami, którzy siadają za kierownicę po alkoholu, może nie jest taki zły, ale trzeba przyznać, że budzi sporo kontrowersji. Teoretycznie zasady będą proste i sprawiedliwe – przy określonym poziomie alkoholu stracisz samochód lub jego równowartość (jeśli nie będziesz jego jedynym właścicielem). Diabeł jednak tkwi w szczegółach – dolegliwość kary będzie
zależała od wartości pojazdu, którym się poruszaliśmy. Co więcej, kierowcy ciężarówek zapłacą tylko 5000 zł, a nie faktyczną wartość samochodu, którym poruszali się w ruchu drogowym.
