Zmiany w przepisach: czy kierowcy i piesi stosują się do nowych zasad? Eksperyment

W życie weszły dawno zapowiadane zmiany w kodeksie ruchu. Wśród nich istotny zapis, czyli pierwszeństwo dla pieszego wchodzącego na przejście, a nie – jak poprzednio – dopiero znajdującego się na nim.

Co to oznacza? Dojeżdżając do zebry, kierowca musi zwolnić, aby dokładnie obserwować jej okolicę. A jeśli dostrzeże, że pieszy zbliża się do przejścia, musi hamować, aby go przepuścić. Oczywiście w dalszym ciągu obowiązują przepisy zabraniające wchodzenia przed nadjeżdżający pojazd i obowiązek zachowania ostrożności, ale to na kierowcę spada wina za potrącenie człowieka na pasach.

Przy okazji zmian w prawie pojawił się również zakaz z korzystania z telefonu podczas przechodzenia przez jezdnię lub torowisko (nie tylko na przejściu). Oczywiście czas pokaże, ale wydaje się, że będzie to martwy przepis, ponieważ zabronione jest używanie urządzenia, o ile uniemożliwia to obserwację drogi. Ustawodawca nie określił, co przez to rozumie, pozostawiając wiele pytań i wątpliwości, np. czy tzw. rzut oka na ekran albo odebranie rozmowy ogranicza obserwację drogi czy też nie.

To zresztą nie koniec kłopotów z kontrolą przestrzegania nowych przepisów. Wciąż nie wiadomo, w jaki sposób egzekwować obowiązek utrzymania prawidłowego dystansu. Policja i Inspekcja Transportu Drogowego na autostradach czy drogach ekspresowych nie dysponują fotoradarami ani kamerami, które mogłyby rejestrować tego typu wykroczenia i nic nie wskazuje na to, aby miały się one pojawić w najbliższym czasie. Tymczasem pomiar „na oko” raczej nie wchodzi w rachubę.

Na koniec warto jeszcze wspomnieć, że rząd spóźnił się z kampanią informacyjną, przez co nie wszyscy kierowcy wiedzą o tak ważnych zmianach.

Co się zmieniło w przepisach?

Pierwszeństwo na pasch

• Było: pierwszeństwo dla pieszego znajdującego się na przejściu

• Jest: pierwszeństwo także dla pieszego wchodzącego na zebrę

Zakaz dla pieszych na pasach

• Było: brak zakazu korzystania z telefonu

• Jest: zakaz korzystania z telefonu lub innego urządzenia elektronicznego, które uniemożliwia właściwą obserwację drogi podczas przechodzenia przez jezdnię oraz torowisko przez pieszych

Dystans między pojazdami

• Było: brak definicji bezpiecznego dystansu

• Jest: na autostradzie oraz drodze ekspresowej obowiązkowe zachowanie odległości od poprzedzającego pojazdu (tyle metrów, ile wynosi połowa aktualnej prędkości)

Prędkość w obszarze zabudowanym

• Było: limit prędkości w obszarze zabudowanym: od 5:00 do 23:00 – 50 km/h, od 23:00 do 5:00 – 60 km/h

• Jest: w obszarze zabudowanym przez całą dobę – 50 km/h

Czy nowe przepisy są przestrzegane? Nasz eksperyment

Nawet najlepsze prawo nic nie zmieni, jeśli nie będzie przestrzegane, a z tym w naszym kraju bywa różnie. Postanowiliśmy sprawdzić, czy i w jakim stopniu zarówno kierowcy, jak i piesi stosują się tuż po ich wprowadzeniu do nowych nakazów i zakazów, które miały sprawić, że na naszych drogach będzie mniej wypadków.

Aby mieć punkt odniesienia, te same miejsca odwiedziliśmy także jeszcze przed zmianą prawa, czyli w kwietniu i maju.

Przepuszczenie pieszego

• PRZED ZMIANĄ: 26%
  Blisko jeden na czterech kierowców widząc pieszego na krawędzi przejścia, przepuszczał go.
• PO ZMIANIE: 30%
  Zmiana prawa niewiele dała, kierowcy zapominają lub nie wiedzą, że mają obowiązek zatrzymać się, aby pieszy mógł swobodnie przejść.

Różnica: +4%

Wchodzenie przed pojazd

• PRZED ZMIANĄ: 19%
  Prawie co piąty pieszy wchodził lub wręcz wbiegał na pasy, wymuszając pierwszeństwo na kierowcy auta.
• PO ZMIANIE: 22%
  Wielu ekspertów obawiało się, że wzrośnie liczba wypadków przez nierozważnych pieszych, którzy będą egzekwowali nowe przywileje. Na razie niewiele się zmieniło.

Różnica: +3%

Korzystanie z telefonu

• PRZED ZMIANĄ: 30%
  W maju nie było zakazu korzystania z telefonu komórkowego podczas przechodzenia przez jezdnię.
• PO ZMIANIE: 35%
  
  Ciekawostka, po wprowadzeniu zakazu korzystania z telefonu przez pieszych odsetek osób używających komórek nawet nieznacznie wzrósł w porównaniu z okresem bez zakazu. Różnica jest jednak zbliżona do tych, jakie odnotowaliśmy, obserwując przestrzeganie pozostałych nowych przepisów.

Różnica: +5%

Brak dystansu

• PRZED ZMIANĄ: 47%
  Brak bezpiecznego dystansu to główna przyczyna wypadków na autostradach, nawet połowa kierowców popełnia ten błąd.
• PO ZMIANIE: 45%
  Zdefiniowanie obowiązkowego dystansu praktycznie nie wpłynęło na kierowców. Ci nadal trzymają się zderzaka pojazdu przed nimi, nawet podczas szybkiej jazdy.

Różnica: –2%

PODSUMOWANIE

Nasz eksperyment jasno wskazuje, że i kierowcy, i piesi niezbyt się przejmują nowymi przepisami, które niczym cudowne lekarstwo miały zmniejszyć liczbę wypadków.

Oczywiście minęło zbyt mało czasu, aby wszyscy użytkownicy dróg zapoznali się ze zmianami prawa. Raczej nie pomogła w tym opieszałość rządu w organizacji kampanii informacyjnej, która powinna mieć miejsce już wiosną, na długo przed wprowadzeniem nowego, rewolucyjnego prawa drogowego.