Serwis pod patronatem magazynu
Gdy przecinają się kierunki jazdy aut i tramwajów, czasu na właściwą reakcję nie ma zbyt dużo. Sprawdź swoją wiedzę – czy wiesz, kto w konkretnej sytuacji ma pierwszeństwo przejazdu?
Spora część kierowców przejeżdżając przez tory, po których zbliża się tramwaj, nie jest pewna, kto w tej sytuacji ma pierwszeństwo. Z tego powodu wielu z nich profilaktycznie ustępuje pierwszeństwa pojazdowi szynowemu. Nie chcą sprawdzać w praktyce swojej znajomości przepisów.
Zasady dotyczące pierwszeństwa przejazdu w teorii są proste, w praktyce okazują się dość zawiłe. Przepisy mówią, że pojazd szynowy ma bezwzględne pierwszeństwo, ale... W kilku przypadkach przywileje dla tramwajów nie obowiązują. Dotyczy to głównie sytuacji, w których na drodze są znaki określające pierwszeństwo przejazdu. Tu jednak czyha na kierowców pułapka. Kiedy zarówno pojazd szynowy, jak i samochód znajdują się na drodze z pierwszeństwem przejazdu, to w tym przypadku tramwaj ma pierwszeństwo.
Tramwaj również nie jest w pozycji uprzywilejowanej, jeśli na skrzyżowaniu znajduje się sygnalizacja świetlna. W tym przypadku o kolejności przejazdu decydują światła. Jeśli więc auto i pojazd szynowy mają zielone światło, ale tramwaj chce skręcić w lewo (przeciąć jezdnię, po której porusza się auto), musi ustąpić pierwszeństwa samochodowi.
Uwaga! Ten wymóg nie dotyczy jednak aut, które na skrzyżowaniu skręcają. Jeśli zarówno samochód, jak i tramwaj skręcają, motorniczy nie ma już obowiązku ustępowania pierwszeństwa skręcającemu pojazdowi. Przejeżdża pierwszy. Gdyby jednak samochód jechał prosto, miałby pierwszeństwo przed tramwajem.
Poniżej przedstawiamy najczęstsze sytuacje, w których kierowca może spotkać na swojej drodze pojazd szynowy. Przypominamy, kto i dlaczego w takiej sytuacji przejeżdża pierwszy oraz jak należy się prawidło zachować, aby nie wymusić pierwszeństwa na tramwaju.
NA DRODZE RÓWNORZĘDNEJ TRAMWAJ MA PIERWSZEŃSTWO
Jeśli przed skrzyżowaniem nie ma znaków określających pierwszeństwo przejazdu lub tramwaj i samochód znajdują się na drodze z pierwszeństwem – tramwaj ma pierwszeństwo.
TRAMWAJ MUSI SIĘ STOSOWAĆ DO SYGNALIZACJI ŚWIETLNEJ
W takim przypadku o pierwszeństwie decyduje sygnalizacja.
TRAMWAJ WJEŻDŻAJĄCY NA RONDO NIE MA PIERWSZEŃSTWA
Dotyczy to sytuacji, w której przed rondem znajduje się znak „Ustąp pierwszeństwa”.
TRAMWAJ ZJEŻDŻAJĄCY Z RONDA MA PIERWSZEŃSTWO
W tej sytuacji pierwszeństwo jest bezwzględne dla tramwaju.
O PIERWSZEŃSTWIE DECYDUJĄ ZNAKI
Kiedy przed skrzyżowaniem znajduje się znak określający pierwszeństwo przejazdu, zarówno motorniczy, jak i kierowca osobowego auta muszą się do niego stosować.
NA DRODZE BEZ ZNAKÓW TRAMWAJ MA PIERWSZEŃSTWO
Jeśli przed skrzyżowaniem brak jest znaków, to pojazd szynowy ma pierwszeństwo, bez względu na to, z której strony nadjeżdża.
PIERWSZEŃSTWO PRZED TRAMWAJEM
Jeśli przed wjazdem na rondo znajduje się znak „Ustąp pierwszeństwa” lub tramwaj ma czerwone światło, nie trzeba ustępować pierwszeństwa pojazdowi szynowemu, jeśli ten wjeżdża na rondo.
TRZEBA USTĄPIĆ PIERWSZEŃSTWA
Tramwaj znajdujący się na rondzie lub zjeżdżający z niego, ale również wjeżdżający na skrzyżowanie o ruchu okrężnym bez znaku „Ustąp pierwszeństwa” ma pierwszeństwo.
Na skrzyżowaniach z sygnalizacją świetlną o pierwszeństwie decydują światła.
Zielony sygnał daje pierwszeństwo przed skręcającym tramwajem, ale tylko kiedy samochód jedzie prosto. Jeśli kierowca skręca w prawo, musi przepuścić tramwaj, który chce wykonać podobny manewr (skręt w lewo).
Skręcające auto, które przecina tory traci pierwszeństwo mimo zielonego światła.
Czy samochód może skręcić w lewo bez przepuszczania tramwaju?
TAK
Na skrzyżowaniach z tzw. pierwszeństwem łamanym kierujący tramwajem, ale i kierowca samochodu osobowego muszą stosować się do wskazań znaków określających pierwszeństwo przejazdu. W tym przypadku tramwaj znajduje się na drodze podporządkowanej, a auto porusza się drogą z pierwszeństwem, więc tramwaj czeka, aż samochód na drodze z pierwszeństwem skręci.
Czy w tej sytuacji auto jadące prosto ma pierwszeństwo przed pojazdem szynowym?
NIE
Na tzw. skrzyżowaniu równorzędnym tramwaj ma także pierwszeństwo podczas skręcania. Nie ma tu znaczenia, że samochód jedzie prosto przez skrzyżowanie. Gdyby zamiast tramwaju skręt wykonywało auto, musiałoby ono przepuścić niebieski samochód.
Czy samochód ma pierwszeństwo?
TAK
Tramwaj wjeżdżający na rondo musi ustąpić pierwszeństwa samochodowi zgodnie ze wskazaniami znaku „Ustąp pierwszeństwa”. W tej sytuacji auto znajduje się na drodze z pierwszeństwem przejazdu i nie musi przepuszczać pojazdu szynowego.
Czy pojazd poruszający się po rondzie ma pierwszeństwo przed tramwajem opuszczającym skrzyżowanie?
NIE
Motorniczy musi stosować się do wskazań sygnalizacji. Jednak podczas skręcania (zjazdu z ronda) nie ma obowiązku ustąpienia pierwszeństwa samochodom poruszającym się po rondzie. Z tego powodu kierowca samochodu musi się zatrzymać, jeśli widzi zbliżający się pojazd szynowy. Uwaga! Czasem już na rondach są instalowane dodatkowe sygnalizatory, które decydują o pierwszeństwie i pomagają uniknąć wymuszenia pierwszeństwa.
Czy auto, które ma zielone światło, ma pierwszeństwo przed tramwajem (ten ma czerwony sygnał)?
TAK
Na rondzie, czyli na skrzyżowaniu o ruchu okrężnym, na którym ruch kierowany jest sygnałami świetlnymi, kierujący tramwajem jest zobowiązany zastosować się do wskazań sygnalizacji. Dla kierowcy samochodu osobowego jest wyświetlany sygnał zielony, może więc wjechać za sygnalizator na rondo. W tym samym czasie pojazd szynowy ma czerwony światło, a więc musi się do niego bezwzględnie stosować – czyli czekać na możliwość wjazdu na skrzyżowanie o ruchu okrężnym.
Czy skręcający tramwaj musi się zatrzymać, aby przepuścić jadące prosto auto?
TAK
Jeżeli tramwaj i samochód znajdują się na drodze, na której ruch jest otwarty (mają zielone światło), skręcający tramwaj, jako pojazd szynowy, nie ma żadnych przywilejów – musi ustąpić pierwszeństwa autom, które jadą prosto przez skrzyżowanie. Z tego powodu w sytuacji pokazanej na rysunku niebieski samochód przejeżdża pierwszy. Uwaga! W tym przypadku istotne jest, że niebieski samochód jedzie prosto. Jeśli kierowca wykonuje manewr skrętu, obowiązują inne zasady (patrz rysunek na dole).
Czy pojazd wykonujący skręt w lewo musi przepuścić pojazdy szynowe?
TAK
Jeżeli kierowca skręca na skrzyżowaniu i będzie przejeżdżał przez torowisko tramwajowe, powinien zawsze upewnić się, czy tramwaj nie nadjeżdża albo czy nie rusza właśnie z przystanku. Jadący prosto tramwaj ma oczywiście pierwszeństwo przed skręcającym pojazdem.
Czy auto, które skręca w prawo, ma pierwszeństwo przed tramwajem?
NIE
Na skrzyżowaniu z sygnalizacją świetlną motorniczy może opuścić skrzyżowanie (skręcić w lewo) pod warunkiem ustąpienia pierwszeństwa pojazdom poruszającym się na wprost. Jeśli jednak auto skręca, traci pierwszeństwo przejazdu i musi przepuścić pojazd szynowy, który również ma zielony sygnał.
Jeśli do przystanku bez wysepki dojeżdża tramwaj, kierowcy nie wolno próbować „zdążyć” przejechać obok pojazdu szynowego. Musi bezwzględnie zatrzymać się i czekać, aż wsiądą lub wysiądą pasażerowie.
Kierowcy samochodów znajdujący się na części jezdni, po której jeżdżą pojazdy szynowe (tory znajdują się na jezdni) mają obowiązek ustąpić miejsca nadjeżdżającemu tramwajowi. Uwaga! Przy zmianie pasa ruchu (ustępowaniu miejsca pojazdowi szynowemu) obowiązuje zasada ustąpienia pierwszeństwa pojazdowi, który już na tym (prawym) pasie się znajduje.
Przepisy dotyczące pierwszeństwa tramwajów nie są zbyt proste i intuicyjne, ale to nie oznacza, że kierowcy nie mają szans przyswoić sobie tej wiedzy. Warto pamiętać, że generalnie to tramwaj ma pierwszeństwo przed samochodem, szczególnie w sytuacji równorzędnej. W przypadku skrzyżowania z sygnalizacją świetlną lub ze znakami określającymi pierwszeństwo przejazdu tramwaj (z małymi wyjątkami) traci wszelkie przywileje i jest traktowany jak każdy inny pojazd na drodze.
