Rada Ministrów przyjęła nowelizacje ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw. Łamiący przepisy muszą się liczyć z dużo wyższymi karami.
Już wprawdzie pisaliśmy o projekcie zmian w przepisach, które mają na celu poprawę bezpieczeństwa na polskich drogach, ale teraz już wiadomo, że rząd go przyjął.
Warto w tym momencie przypomnieć najważniejsze policyjne statystyki za ubiegły rok: zanotowano 23 540 wypadków (blisko 90% z winy kierujących; 7,9% sprawców było pod wpływem alkoholu), w wyniku których 2491 osób zginęło. Ranne zostały 26 463 osoby, w tym 8805 ciężko.
Jak zaznaczył minister infrastruktury Andrzej Adamczyk, straty dla budżetu państwa z tytułu zdarzeń drogowych są szacowane na ponad 56 mld zł rocznie (w 2018 roku koszty te stanowiły 2,7 proc. polskiego PKB).
Poniżej przypominamy (za stroną Ministerstwa Infrastruktury) najważniejsze założenia nowych rozwiązań. Podano już, że ich wejście w życie zaplanowano na 1 grudnia 2021 r.
Przekraczanie dopuszczalnej prędkości o ponad 30 km/h (zarówno w mieście, jak i poza nim) będzie skutkowało mandatem w wysokości minimum 1,5 tys. zł. Jeśli sprawca ponownie popełni takie wykroczenie w ciągu 2 lat, to zostanie ukarany grzywną nie niższą niż 3 tys. zł.
Projekt przewiduje zmianę w Kodeksie wykroczeń zakładającą w przypadku wykroczeń drogowych podwyższenie maksymalnej wysokości grzywny z 5 tys. zł do 30 tys. zł. Zwiększona zostanie ponadto wysokość grzywny, którą nałożyć można w postępowaniu mandatowym – do 5 tys. zł, a w przypadku zbiegu wykroczeń – do 6 tys. zł. Jeśli kierowca opłaci mandat podczas kontroli, to wtedy jego wysokość zostanie pomniejszona o 10 proc.
Nowym rozwiązaniem jest kara grzywny w wysokości nie mniejszej niż 1,5 tys. zł w przypadku uszkodzenia mienia przez sprawcę wykroczenia lub spowodowania naruszenia ciała poszkodowanego lub rozstroju zdrowia, których leczenie trwa nie dłużej niż 7 dni. Zmianie ulegną także mandaty za wybrane rodzaje wykroczeń.
Minimalna grzywna za nieprawidłowe zachowanie względem pieszego (np. wyprzedzanie na przejściu dla pieszych, omijanie pojazdu, który zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu) wyniesie nie mniej niż 1,5 tys. zł. Jeśli w ciągu 2 lat sprawca ponownie popełni takie naruszenie, to kara grzywny wyniesie nie mniej niż 3 tys. zł. W przypadku stworzenia realnego zagrożenia dla życia i zdrowia pieszego sąd będzie mógł dodatkowo orzec zakaz prowadzenia pojazdów.
Wprowadzony zostanie mechanizm uzależniający usunięcie punktów karnych za naruszenie przepisów ruchu drogowego od uregulowania mandatu. Dodatkowo punkty będą kasowane dopiero po upływie 2 lat od dnia zapłaty grzywny.
Za naruszenie przepisów ruchu drogowego kierowca będzie mógł dostać nawet 15 punktów karnych, obecnie ich maksymalna liczba to 10. Limit punktów karnych nie ulegnie zmianie.
Prowadzenie pojazdu mechanicznego po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka będzie podlegało karze aresztu albo grzywny nie niższej niż 2,5 tys. zł. W przypadku prowadzenia pojazdu innego niż mechaniczny sprawca będzie podlegał karze aresztu albo karze grzywny nie niższej niż 1 tys. zł.
Objeżdżanie opuszczonych zapór lub półzapór, wjeżdżanie lub wchodzenie na przejazd kolejowy, jeśli opuszczanie ich zostało rozpoczęte lub podnoszenie ich nie zostało zakończone oraz wjeżdżanie na przejazd kolejowy, jeśli po jego drugiej stronie nie ma miejsca do kontynuowania jazdy to najczęstsze przyczyny tragicznych wypadków z udziałem pojazdów szynowych. Za takie wykroczenia będzie grozić minimalna grzywna w wysokości 2 tys. zł.
Prowadzenie pojazdu bez wymaganego uprawnienia będzie skutkowało karą aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny od 1 tys. zł. Jeśli sprawca w ciągu 2 lat ponownie popełni takie wykroczenie, kara grzywny wyniesie nie mniej niż 2 tys. zł.
Projekt ustawy umożliwi udostępnienie podmiotom ubezpieczeniowym danych z CEPiK-u i dostosowanie stawek ubezpieczeń komunikacyjnych do historii wykroczeń kierowcy oraz otrzymanych przez niego punktów karnych. Po zakończeniu oceny ryzyka zakład ubezpieczeń będzie miał obowiązek niezwłocznie usunąć dane o punktach karnych kierowcy.
Projekt ustawy przewiduje odebranie prawa jazdy na okres do 3 miesięcy w przypadku ingerencji w system tachografów przez kierujących pojazdami w przewozach drogowych.
Urząd skarbowy będzie mógł zaliczyć zwrot podatku na poczet nieopłaconego mandatu karnego.
Planowane jest usprawnienie postępowania w sprawie renty przyznawanej osobom najbliższym, gdy ofiara poniosła śmierć w wyniku przestępstwa umyślnego. Dotychczasowe przepisy nie zapewniały żadnej koordynacji pomiędzy postępowaniem karnym i cywilnym w sprawie renty po zmarłym, co stawiało w szczególnie niekorzystnej sytuacji osoby małoletnie albo z niepełnosprawnością, które straciły opiekuna.
Nowym rozwiązaniem jest przeznaczenie środków pochodzących z grzywien na finansowanie inwestycji związanych z poprawą bezpieczeństwa na drogach krajowych oraz ich budowy lub przebudowy.