Magazyn Auto
Serwis pod patronatem magazynu Motor
Brudny zawór EGR

System recyrkulacji spalin

Zawór EGR – do czego służy, objawy usterki, czyszczenie

archiwum

System recyrkulacji spalin

Zawór EGR – do czego służy, objawy usterki, czyszczenie

Dymienie i spadek osiągów często są wynikiem zapchania zaworu w układzie EGR. Jego mycie jest proste i bardzo często rozwiązuje problem.

Bez względu na typ silnika zasada działania systemów EGR jest bardzo podobna. Wprowadzenie pewnej porcji spalin z powrotem do układu dolotowego powoduje obniżenie temperatury spalania, co skutkuje zmniejszoną emisją tlenków azotu. Stosunkowo nieduże ilości spalin podlegają recyrkulacji w silnikach benzynowych, natomiast w jednostkach wysokoprężnych czasami nawet do połowy ładunku mogą stanowić gazy wylotowe. Spaliny są pobierane z rury wydechowej i kierowane poprzez odpowiedni zawór do kolektora dolotowego. Nowsze auta mają chłodnicę spalin.

egr schemat dzialania
Schemat układu EGR. Fioletowy element pośrodku to chłodnica spalin, stosowana obecnie powszechnie.

Sterowanie zaworem recyrkulacji spalin

Ilość spalin, jaka powtórnie trafi do cylindrów nie może być zbyt duża, gdyż powodowałoby to zakłócenia w pracy silnika. Dlatego cały proces recyrkulacji jest precyzyjnie regulowany przez sterownik silnika, w którym zapisane są mapy otwarcia zaworu EGR. W uproszczeniu można przyjąć, że gazy wydechowe są dawkowane w zakresie średnich obrotów i średnich obciążeń. W dieslach spaliny mogą być dawkowane na biegu jałowym, a w benzynowych nie. Niezależnie od rodzaju jednostki EGR jest włączany przy pełnym zapotrzebowaniu na moc.

W starszych autach stosowany zawór jest typu podciśnieniowego. W nim uszkodzeniu może ulec przepona lub zaworek pneumatyczny (umieszczony na zewnątrz). Zawory EGR nowszego typu mają siłownik elektryczny, który sam również może ulec uszkodzeniu.

Co się psuje w EGR

Najbardziej awaryjnym elementem EGR-u jest zawór sterujący. Jeżeli ulegnie uszkodzeniu to trzeba go wymienić na nowy (koszt 250-1500 zł). Jednak często (szczególnie w dieslach) powodem usterki jest zabrudzenie zaworu nagarem i jego zablokowanie w otwartej pozycji. Wtedy pomaga wyczyszczenie. Zawór trzeba wymontować i umyć specjalnym preparatem. Warto to wykonać zanim podejmiemy decyzję o wymianie.

Objawy wadliwej pracy EGR

W zależności od typu silnika (benzynowy/wysokoprężny) objawy zanieczyszczenia zaworu EGR mogą być różne.

Silniki benzynowe:

  • nierówny bieg jałowy
  • ograniczone osiągi
  • gaśnięcie silnika przy schodzeniu z obrotów

Silniki wysokoprężne:

  • spadek mocy maksymalnej
  • dymienie na czarno z rury wydechowej (szczególnie po mocniejszym wciśnięciu gazu)

Czyszczenie zaworu EGR

W operacji czyszczenia największą trudnością jest samo zdemontowanie zaworu. O ile jest on umieszczony w łatwo dostępnym miejscu (jak na tym przykładzie w silnikach 1.9 TDI), oczyszczenie można przeprowadzić we własnym zakresie. Do usunięcia sadzy przeznaczone są specjalne preparaty w spreju. Ponadto, warto zaopatrzyć się w nowe uszczelki i opaski zaciskowe przewodów. W dieslu, sprawdźmy przy okazji działanie klapy gaszącej (zwykle umieszczonej w zaworze EGR).

Demontaż zaworu EGR

egr demontaz

Nie wymaga specjalistycznych narzędzi. Największym problemem może być uzyskanie do niego odpowiedniego dostępu. W dieslach zawór bywa połączony z klapą gaszącą (przepustnicą).

Usunięcie szlamu olejowego

egr usuwanie szlamu

Jest to stosunkowo łatwe przy użyciu wkrętaka. Tłusty szlam to efekt przedostawania się oleju z odmy oraz turbosprężarki. Jeżeli jest go dużo, to warto sprawdzić, czy olej nie stoi w intercoolerze (wtedy usunąć).

Spryskanie preparatem czyszczącym

egr preparat czyszczacy

Ta czynność pozwala rozpuścić twarde osady i nagary. Warto stosować dedykowany specyfik (np. środek do czyszczenia kominków niszczy uszczelki i przepony).

Dokładne usuwanie zanieczyszczeń

egr czyszczenie pedzlem

Wymaga zastosowania pędzla odpowiedniej wielkości. Po kilku minutach kąpieli w płynie czyszczącym nagar udaje się wyszczotkować.

Ponowny montaż

egr montaz

Procedura przebiega w odwrotnej kolejności, przy czym czasami warto wymienić uszczelki, a w przewodach podciśnieniowych zastosować nowe opaski zaciskowe lub wręcz wymienić całe wężyki.

Czytaj także