Serwis pod patronatem magazynu
Dla wielu osób sprawa jest prosta: masz auto na gwarancji – serwisujesz je w ASO. W rzeczywistości to tylko jedna z opcji. Formalnie takiego obowiązku nie ma, ale jest sporo niuansów.
Gwarancja na auto to dla wielu osób polisa na spokojny sen: nie muszą się martwić o awarie samochodu, wszystko bierze na siebie producent pojazdu. To swego rodzaju ubezpieczenie od kosztów naprawy pojazdu: im dłużej obowiązuje, tym lepiej.
Jak wszystko, taka polisa ma jednak swoją cenę. Pomijając oferowane przez niektóre firmy pakiety serwisowe, w których firma bierze na siebie także koszty serwisowania, najczęściej będziemy zmuszeni do wykonywania regularnych przeglądów (co określony czas lub przebieg) w autoryzowanych stacjach obsługi.
A te zwykle cenią sobie swoją pracę. Za wymianę oleju, filtrów i diagnostykę auta zapłacić możemy 1000 i więcej złotych. Zwykły warsztat ograniczyłby się do 200-300 zł i też wyszedłby na swoje. Przez kilka lat gwarancji robi się z tego pokaźna suma.
Może nie każdy wie, ale wcale nie jesteśmy zobowiązani do wykonywania przeglądów gwarancyjnych w sieci ASO. Zgodnie z unijną dyrektywą GVO z 2010 roku nie ma już monopolu autoryzowanych stacji w tym zakresie: uznano to za niedopuszczalne ograniczenie konkurencji na wolnym rynku.
Znakomicie. Możemy zatem obsługiwać auto tam, gdzie nam się podoba i kiedy chcemy, a w razie problemów możemy wrócić do dealera po pomoc?
Tak dobrze nie jest. Pozostaje obowiązek wykonywania regularnych przeglądów zgodnie z harmonogramem narzuconym przez producenta auta, w dodatku przy zastosowaniu procedur, narzędzi, oprogramowania diagnostycznego itd. zgodnego z fabrycznymi standardami. Podobnie jest z wykorzystaniem części zamiennych: nie muszą mieć znaczka producenta, ale muszą być porównywalnej jakości.
W skrócie: przegląd ma być wykonany tak samo jak w ASO, mechanik ma wiedzieć, co, kiedy i jak ma zrobić. Nie może polegać tylko na swojej wiedzy i doświadczeniu.
Co więcej, lepiej mieć potwierdzenie, że wszystkie czynności zostały wykonane, gdyż w razie problemów pozostaje nam w praktyce dochodzenie swoich praw przed sądem. A tu producent czy sprzedawca auta na pewno będzie szukał przyczyn niesprawności pojazdu w jego niewłaściwej bieżącej obsłudze serwisowej.
Co jeszcze warto wiedzieć w związku z serwisowaniem auta w czasie gwarancji?
Gwarancja to zobowiązanie producenta do wykonania bezpłatnych napraw w określonym okresie. Ale są haczyki.
Gwarant auta (jak i każdego innego sprzętu) wcale nie musi udzielać gwarancji na swój sprzęt. To jego wola, mająca zachęcić kupujących i potwierdzić niezawodność sprzętu. Nie jest to jednak jedyny sposób ochrony klienta: obowiązują przepisy o rękojmi z kodeksu cywilnego, ich zakres i poziom zabezpieczenia często jest zupełnie inny niż ochrony gwarancyjnej. Ale to zupełnie inne zagadnienie.
Zasady opieki gwarancyjnej – czas obowiązywania, terminy przeglądów, obowiązki użytkownika itp. – mogą być swobodnie kształtowane przez gwaranta. Wszystko powinno być jednak spisane w dokumencie gwarancyjnym, który ustala panujące zasady.
Gwarancja, podobnie jak ochrona z tytułu rękojmi, ma nas chronić przed wadami produktu. Jasne jest więc, że nie będzie ona obowiązywać, jeśli w aucie dokonamy np. samodzielnych modyfikacji. Chodzić może np. o montaż instalacji gazowej czy chiptuning w nieautoryzowanych miejscach, które nie wykonają czynności zgodnie z wymaganiami producenta.
Zachowanie ochrony gwarancyjnej obwarowane jest wieloma warunkami, wszystkie powinny być spisane w książce gwarancyjnej, która jest umową regulującą obowiązki stron. Wielu kierowcom wydaje się, że podstawowym wymogiem jest wykonywanie przeglądów w autoryzowanych stacjach, ale zgodnie z przepisami nie jest to jedyna możliwa opcja.
Auto musi przechodzić przeglądy co określony czas lub przebieg: dopuszczalne odchyłki zwykle nie są dokładnie określone, ale w praktyce nie jest to więcej niż tydzień-dwa lub 1000 km. Pamiętajmy – można serwisować auto na gwarancji poza ASO, jeśli wybrany warsztat przestrzega procedur wymaganych przez producenta: dysponuje odpowiednim sprzętem oraz aktualnym oprogramowaniem diagnostycznym i narzędziami, stosuje części o jakości porównywalnej z oryginalnymi, przestrzega procedur itp. – i musi to być w stanie udokumentować.
Gwarancję możemy utracić także z innych powodów: np. błędów w eksploatacji. Nie liczmy, że ktoś naprawi nam bezpłatnie auto, gdy np. za szybko przejedziemy przez wodę i dojdzie do zalania silnika, nie zareagujemy na ostrzeżenia na desce rozdzielczej albo dojdzie do awarii podczas zawodów sportowych, np. KJS-ów. Pamiętajmy też, że w przypadku eksploatacji w trudniejszych warunkach (np. jako taksówka czy przy dużym zapyleniu) producenci zwykle wymagają częstszych przeglądów.
Obok gwarancji mechanicznej otrzymujemy osobną ochronę na nadwozie: na lakier (zwykle obowiązuje tak długo jak zasadnicza) oraz na perforację korozyjną nadwozia (jest dużo dłuższa, często to 12 lat). Tu też wymagane są przeglądy nadwozia wg procedur producenta przez cały ten czas, potwierdzone wpisami do książki serwisowej. Plus odpowiednia reakcja na pojawiające się uszkodzenia. To trudne do realizacji.
Kierowcy wcale nie mają obowiązku serwisowania swoich aut na gwarancji w ASO, towarzyszy temu jednak pewien haczyk: w razie większych problemów producent auta może podważać fachowość przeprowadzonych napraw poza jego siecią. Kiedy jednak takie ryzyko jest najmniejsze?
Choć na rynku przybywa coraz bardziej skomplikowanych modeli, to ciągle można znaleźć przykłady samochodów sprawdzonych, o długiej historii rynkowej, w których zwyczajnie nie ma co się zepsuć. W dodatku ich ewentualne naprawy nie są drogie, a przynajmniej mogą być zamortyzowane kosztami tańszej bieżącej obsługi.
Harmonogram serwisowy może się różnie ułożyć – przy gwarancji na dwa lata i corocznych wymaganych wizytach w ASO ten drugi przegląd pokrywa się praktycznie z zakończeniem okresu gwarancyjnego, pod kątem ochrony przed kosztami napraw jest więc nieistotny. Przy dużych rocznych przebiegach ostatni przegląd/przeglądy też wypadają pod koniec opieki gwarancyjnej, zatem ryzyko wystąpienia poważnej usterki w tym okresie jest stosunkowo niewielkie.
Nawet jeśli decydujemy się na serwisowanie auta w okresie gwarancyjnym w autoryzowanych stacjach obsługi, nie oznacza to, że nikt inny nie może naszego auta dotknąć. Podstawowe czynności serwisowe – zmianę opon, naprawy czy regulację oświetlenia, wymianę bezpieczników itp. możemy wykonać we własnym zakresie ewentualnie zlecić warsztatowi, w którym będzie to dla nas najbardziej dogodne. Mimo to wiele osób i tak nawet z takimi prostymi czynnościami wybiera o wiele droższe usługi stacji ASO.
Jeśli warsztat, w którym zamierzamy serwisować lub naprawiać auto, spełnia standardy narzucone przez producenta (a te mogą się zmieniać, trzeba mieć więc dostęp do aktualnej bazy serwisowej), właściwie możemy spać spokojnie. Należy tylko zadbać, aby każda czynność nakazana przez producenta została wykonana oraz by było na to potwierdzenie. Są niezależne serwisy, które mogą to zapewnić, ale... nie wszystkie. Lepiej mieć odpowiednią dokumentację na wypadek problemów.
Serwisowaliśmy auto poza siecią autoryzowaną, mamy wątpliwości co do jakości przeprowadzonej obsługi w przeszłości, obawiamy się większych problemów z autem – czy można zatem przywrócić producencką ochronę gwarancyjną, jeśli auto jest na tyle młode, by było nią objęte?
Odpowiedź nie jest jednoznaczna. Wiele zależy od producenta, warto więc zacząć od kontaktu z dealerem. Najczęściej sprawy rozpatrywane są indywidualnie, dużo zależy od kondycji i przebiegu konkretnego auta. Zwykle należy napisać pismo do krajowego dystrybutora i przedstawić sytuację. Jest szansa, że zgodzi się na przeprowadzenie rozszerzonego badania technicznego, wykonania przeglądu w ASO w zakresie odpowiadającym przebiegowi i wtedy warunki gwarancyjne zostaną przywrócone.
