Podwyższone zużycie paliwa w większości przypadków oznacza usterkę któregoś z podzespołów auta. Gdzie szukać problemów?
Każdy kierowca chciałby, aby jego samochód zużywał jak najmniej paliwa. Tymczasem wraz z upływem czasu w dużej części samochodów apetyt na paliwo wzrasta, często znacząco. Wielu użytkowników używanych aut nawet nie zdaje sobie sprawy, że ich pojazdy powinny palić mniej. Inni zauważają problem, ale często jest to niewielka różnica, nawet sporo poniżej litra na 100 km, która tłumaczona jest stylem jazdy, ogólnym wyeksploatowaniem podzespołów czy charakterystyką konkretnego egzemplarza. Tacy kierowcy często nie są świadomi skali dodatkowych wydatków ponoszonych nawet przez nieco podniesione zużycie paliwa ich samochodów.
Okazuje się, że tylko przez spalenie dodatkowego litra na 100 km kierowca przejeżdżający 20 tys. km rocznie traci w tym czasie tysiąc złotych. Sytuacja wygląda znacznie gorzej w autach z większymi silnikami. Tam niezauważone może zostać zwiększenie spalania nawet o ponad 2 l/100 km. Warto wiedzieć, że w większości wypadków za zwiększony apetyt silnika na paliwo odpowiada usterka lub zużycie któregoś z podzespołów samochodu.
Na dodatek w wielu przypadkach okazuje się, że niesprawność nie tylko wpływa na zwiększenie wydatków na paliwo, ale prowadzi też do przyspieszonego zużycia części. Na przykład zapieczone prowadniki zacisków hamulcowych mogą być przyczyną wzrostu spalania o około 2 l/100 km. To jednak nie koniec dodatkowych wydatków. Stałe obcieranie klocków hamulcowych o tarcze znacznie przyspiesza zużywanie się obu elementów. Nawet w aucie, do którego części są tanie wymiana takiego kompletu w przednich hamulcach to wydatek rzędu 350-500 zł.
Nie wszystkie usterki pojawiają się nagle i nie od razu przyjmują skrajną postać. W wielu przypadkach niesprawności samochodu przekładają się jedynie na nieco podwyższone zużycie paliwa i przez długi czas pozostają niezauważone, nawet przez mechaników. Okazuje się, że najwięcej tracą kierowcy, których auta spalają do 1 l/100 km więcej, niż powinny, a usterki będące przyczyną takiej sytuacji nie dają dodatkowych objawów. Zwykle dzieje się tak w początkowej fazie niedomagań m.in. wtryskiwaczy, elementów układu hamulcowego czy przeniesienia napędu.
W samochodach eksploatowanych na trasach kierowcy dosyć szybko orientują się, że auto zaczęło zużywać więcej paliwa i zwykle nie trzeba długo czekać na ujawnienie się usterki będącej winowajcą. Zdecydowanie gorzej jest z samochodami użytkowanymi na krótkich dystansach. Tu w wielu przypadkach ciężko ocenić, czy zużycie paliwa na poziomie kilkunastu l/100 km jest naturalne czy powinno być niższe. Dlatego właściciele samochodów wykorzystywanych na kilkukilometrowe dojazdy od czasu do czasu powinni wybrać się takim autem w trasę. Pozwoli to na sprawdzenie zużycia paliwa w takich warunkach i ocenę sprawności podzespołów oraz dynamiki auta. Podczas dłuższej jazdy wyjdą na jaw niezauważalne na krótkich dystansach niedomagania, takie jak np. blokujące się hamulce, niesprawne łożyska czy zapchany katalizator.
ZWARCIE CZUJNIKA TEMPERATURY PŁYNU CHŁODNICZEGO
Sensor zanurzony jest w płynie chłodniczym i mierzy jego temperaturę. Wynik przesyłany jest do sterownika silnika, który na jego podstawie dobiera odpowiednio parametry pracy jednostki napędowej, takie jak np. skład mieszanki. Gdy w wyniku uszkodzenia czujnik podaje sterownikowi za niską temperaturę, silnik pracuje na zbyt bogatej mieszance. Wpływa to zauważalnie na wzrost zużycia paliwa.
ZAPCHANY KATALIZATOR
Ograniczenie przepływu spalin przez katalizator wpływa na spadek sprawności silnika. Kierowca wciska pedał gazu znacznie mocniej.
DEFEKT STEROWNIKA SILNIKA
Zaburzenia w pracy sterownika silnika najczęściej są spowodowane śniedzią na wewnętrznych połączeniach. Ta zwykle powstaje wskutek rozszczelnienia obudowy.
ZABRUDZONY FILTR POWIETRZA
Wypełniony zabrudzeniami filtr uniemożliwia właściwy przepływ powietrza do silnika, co negatywnie wpływa na proces spalania. Silnik traci moc, a kierowca, by uzyskać pożądaną dynamikę auta, naciska na pedał gazu znacznie mocniej.
ZUŻYCIE KOŃCÓWEK WTRYSKIWACZY
Wyeksploatowanie końcówek wtryskiwaczy common rail, a szczególnie ich rozciągnięcie po silnym przegrzaniu silnika, powoduje zaburzenia w rozpylaniu paliwa i wpływa na wzrost jego zużycia.
ZAPIECZONE PROWADNIKI ZACISKÓW HAMULCOWYCH
W wyniku uszkodzenia gumek uszczelniających na powierzchni prowadników osadzają się zabrudzenia i korozja. Utrudniają one ruchy zacisku hamulcowego, co przekłada się na stałe przyleganie klocków do tarczy. To z kolei oznacza stałe hamowanie koła.
ROZREGULOWANA GEOMETRIA KÓŁ
W aucie z niewłaściwie ustawioną zbieżnością w wyniku zwiększonego tarcia opon o podłoże powstają dodatkowe opory toczenia. Geometria może ulec rozregulowaniu np. po wjechaniu w dziurę, uderzeniu na skręconych kołach w krawężnik czy w wyniku zużycia elementów układu kierowniczego, takich jak drążki, końcówki czy przekładnia.
ZUŻYTY KONWERTER
Konwerter w automatycznej skrzyni pełni rolę sprzęgła. Znajduje się w nim połączona z silnikiem pompa, która wprawia w ruch olej hydrauliczny. Ciecz trafia na tzw. kierownicę, czyli zespół łopatek ustawionych pod kątem, które nadają olejowi określony kierunek przepływu. Dalej płyn jest tłoczony na turbinę odbierającą moment obrotowy i przekazującą go na skrzynię biegów. Awariom ulegają elementy takie jak m.in. mechaniczne sprzęgło, łożyska czy uszczelnienia.
ZUŻYTA SONDA LAMBDA
Awaria tego czujnika skutkuje przekazywaniem do sterownika silnika błędnych informacji o składzie spalin. W wyniku tego komputer niewłaściwie dawkuje paliwo, silnik traci moc i zaczyna więcej palić.
OTWARTY TERMOSTAT
W sytuacji gdy termostat zatnie się w pozycji otwartej, silnik jest niedogrzany i przez cały czas pracuje na bogatej mieszance.
WZROST LEPKOŚCI OLEJU SILNIKOWEGO
Wraz ze zużywaniem się oleju i gromadzeniem w nim zanieczyszczeń zwiększa się jego lepkość, co podnosi opory wewnętrzne w silniku.
ZUŻYCIE TARCZY SPRZĘGŁA
Sprzęgło, w którym okładzina tarczy uległa zużyciu, zaczyna się ślizgać. Występują wtedy spore straty energii.
WYEKSPLOATOWANIE WTRYSKIWACZY LPG
W gazie, podobnie jak w innych paliwach, znajdują się zanieczyszczenia. Nie wszystkie z nich są wyłapywane przez filtry. Drobne cząstki brudu dostają się więc do wtryskiwaczy, zaburzając dawkowanie paliwa, co może podnosić zużycie paliwa nawet o kilka litrów na 100 km.
AWARIA PRZEPŁYWOMIERZA
Do usterki dochodzi najczęściej wskutek zabrudzenia. W autach z LPG przepływomierz mogą też uszkodzić wybuchy mieszanki w kolektorze dolotowym.
NIESZCZELNOŚĆ KÓŁ
Niedopompowane koła to częsta przyczyna wzrostu zużycia paliwa. Poza przebiciem opony powietrze z koła może uchodzić m.in. na linii styku opony z felgą czy przez zawór.
ZATARCIE SPRĘŻARKI KLIMATYZACJI
W samochodach z zaniedbanym układem klimatyzacji czasami dochodzi do zatarcia tłoczków w kompresorze. Gdy awaria połączona jest z usterką sprzęgła na kole pasowym, w tym miejscu powstaje spory opór. Zużycie paliwa wzrasta.
USZKODZENIE ŁOŻYSK W SKRZYNI BIEGÓW
Tu wpływ na zużycie paliwa jest niewielki, ale objawy nie powinny być bagatelizowane. Usterka prowadzi do unieruchomienia auta.
USZKODZONE LINKI HAMULCA RĘCZNEGO
Awaria występująca w okresie zimowym. Jeżeli doszło do rozszczelnienia pancerza w linkach hamulca ręcznego, przy ujemnych temperaturach linki nie przesuwają się w należyty sposób. Wpływa to na blokowanie tylnych hamulców.
ZAPIECZONE ŁOŻYSKO PIASTY KOŁA
Uszkodzenie łożyska koła wpływa na zwiększenie oporu podczas jego obracania. W skrajnych przypadkach usterka prowadzi do zablokowania piasty, jednak kierowcy mają zwykle do czynienia z początkowymi objawami.
ZANIECZYSZCZENIE KOLEKTORA SSĄCEGO
Problem szczególnie dotykający współczesnych turbodiesli. Obecność w kolektorze dolotowym nawet niewielkich ilości oleju w połączeniu ze spalinami doprowadzanymi przez EGR skutkuje wytrącaniem tłustego, mazistego osadu. Taki szlam gromadzi się na ściankach kolektora, z czasem zmniejszając powierzchnię przekroju jego kanałów. W takiej sytuacji do silnika dostarczana jest znacznie mniejsza ilość powietrza. Sprawność spada, a zużycie paliwa rośnie.
ZATARCIE PANEWKI WAŁKA ROZRZĄDU
W niektórych silnikach dochodzi do zatarcia panewek wałka rozrządu. Zwiększa to znacznie opór, który musi pokonać silnik.