Serwis pod patronatem magazynu
Rzadko kiedy za awarię odpowiadają same paski rozrządu czy osprzętu. Zwykle winne są elementy przez nie napędzane.
Większość kierowców zdaje sobie sprawę, że zerwanie paska rozrządu zwykle oznacza konieczność kosztownego remontu głowicy silnika. Ze świadomością na temat paska osprzętu bywa już nieco gorzej. Wielu osobom wydaje się, że jego zerwanie nie prowadzi do poważnych konsekwencji. Bywa jednak inaczej.
Rzeczywiście pęknięcie paska osprzętu najczęściej kończy się na unieruchomieniu samochodu, który trzeba odholować do warsztatu, a naprawa to koszt kilkudziesięciu do kilkuset złotych. Jednak zdarzają się przypadki, kiedy zerwany pasek pomocniczy dostaje się pod pasek rozrządu i powoduje zerwanie tego drugiego. Wtedy naprawa silnika oznacza wydatek kilku tysięcy złotych.
Takiej sytuacji można jednak uniknąć. Okazuje się, że do zerwania paska ze starości dochodzi stosunkowo rzadko, a najczęściej za awarię odpowiadają usterki elementów przez niego napędzanych. Co więcej, ich wymiana zawczasu oznacza często niewielkie wydatki. Uszczelka dekla rozrządu, rolka paska czy osłona silnika to części, za które zapłacimy kilkadziesiąt złotych. To znacznie mniej niż koszt remontu głowicy czy nawet holowania auta.
Warto wiedzieć, że w większości przypadków postępujące zużycie elementów współpracujących z paskami można zauważyć dużo wcześniej. Zużyte łożyska rolek czy alternatora generują charakterystyczne wycie nasilające się wraz ze wzrostem obrotów silnika. Poluzowany napinacz paska osprzętu daje o sobie znać poprzez poślizg paska, czemu towarzyszy głośny pisk występujący po porannym rozruchu silnika, szczególnie w wilgotne dni.
Nie powinno się też bagatelizować niesprawności układu klimatyzacji. Zepsuty kompresor ulega zatarciu, co znacznie zwiększa opory na kole pasowym. W takiej sytuacji pasek przegrzewa się i szybko dochodzi do jego zerwania.
Szczególnie niebezpieczne mogą też być ubytki w osłonie paska rozrządu.
Zerwanie paska ze starości to tylko jedna z przyczyn – i to wcale nie najczęstsza. W większości przypadków powodów awarii należy szukać w usterkach elementów z nim współpracujących.
Materiał, z którego wykonany jest pasek, z czasem się starzeje. Guma parcieje, a wewnętrzny oplot wyciąga się. W takiej sytuacji pasek traci swoją wytrzymałość i staje się podatny na zerwanie. Dlatego ważna jest okresowa wizualna ocena jego stanu. Gdy widoczne są pęknięcia lub ubytki, pasek powinno się wymienić.
Przyczyny usterki: sparciała guma, ubytki i pęknięcia w pasku.
Paski pracujące w silniku są mocno naciągnięte. Ich robocza strona ma zęby lub rowki. Nawet niewielki kamień czy kawałek plastiku, który dostanie się pod pasek, prowadzi do jego uszkodzenia. W wielu przypadkach elementem zrywającym pasek rozrządu jest fragment pękniętego paska osprzętu.
Przyczyny usterki: niewłaściwe mocowanie lub ubytki w osłonie rozrządu, brak osłony dolnej silnika.
Paski nie są odporne na olej. Nieszczelności w obrębie ich pracy prowadzą do przyspieszonego zużycia. Po uszczelnieniu silnika należy zamontować nowy pasek.
Przyczyny usterki: nieszczelny dekiel łańcucha rozrządu, zużycie uszczelniaczy, nieszczelna pokrywa zaworów.
Awaria łożyskowania rolek to częsta przyczyna zerwania pasków rozrządu i osprzętu. Zużyte łożysko emituje charakterystyczne wycie narastające wraz z obrotami silnika. Takich odgłosów nie wolno lekceważyć.
Przyczyny usterki: zużycie łożyska w rolce współpracującej z paskiem.
Problem dotyczy głównie rolek wykonanych z tworzyw sztucznych współpracujących z opaskami osprzętu silnika. Z czasem ich powierzchnia ulega wytarciu i mimo tego, że łożysko jest w dobrym stanie, trzeba je wtedy wymienić. W przeciwnym razie dochodzi do zsuwania się paska z rolki, co prowadzi do szybkiego zerwania.
Przyczyny usterki: nierównomierne wytarcie bieżni rolki, niewłaściwy naciąg paska.
Zacierający się kompresor klimatyzacji pracuje z dużym oporem, a z czasem przestaje się obracać. To wpływa na przegrzewanie się paska, co z kolei znacznie skraca jego żywotność.
Przyczyny usterki: zbyt duży opór stawiany przez kompresor, w skrajnych przypadkach zablokowanie kompresora.
Awaria szczególnie niebezpieczna w przypadku pomp napędzanych paskiem rozrządu. Luz na osi pompy prowadzi do powstania zbyt dużego oporu oraz do zsuwania się paska z koła zębatego, co przyspiesza zużycie. Zablokowana pompa powoduje natychmiastowe zerwanie paska.
Przyczyny usterki: luz na osi pompy, nadmierny opór stawiany przez pompę.
Usterka sprzęgła jednokierunkowego alternatora powoduje powstawanie nagłych naprężeń na pasku, co prowadzi do gwałtownego przyspieszenia jego zużycia. Awaria objawia się stukami z okolic alternatora.
Przyczyny usterki: niewłaściwe działanie sprzęgła jednokierunkowego w kole pasowym alternatora.
W większości przypadków automatyczne lub ręczne napinacze występują zarówno w paskach osprzętu, jak i rozrządu. Mają za zadanie utrzymywanie odpowiedniego napięcia paska, które nie może być ani za słabe, ani za mocne. Najczęściej dochodzi do poluzowania napinacza wskutek zużycia, co w przypadku paska osprzętu prowadzi do powstania skracającego jego życie poślizgu (charakterystyczny pisk). W przypadku pasków rozrządu zbyt słaby naciąg może być przyczyną przeskoczenia na kole zębatym, co prowadzi do kolizji tłoków z zaworami.
Przyczyny usterki: poluzowanie napinacza, odkręcenie szpilki mocującej napinacz, usterka sprężyny napinacza.
W większości przypadków do zerwania paska dochodzi wskutek awarii elementów z nim współpracujących. Takiej sytuacji da się zapobiec, sprawdzając stan całego układu. Wymiana rolki czy osłony paska zawczasu to wydatek rzędu kilkudziesięciu złotych, koszt naprawy silnika po urwaniu rozrządu często idzie w tysiące.
