Serwis pod patronatem magazynu
Przy doborze narzędzi podczas naprawy samochodu kluczowa jest znajomość rodzajów zastosowanych śrub i wkrętów.
Wielu kierowców decyduje się na samodzielne majsterkowanie przy samochodzie. Rzeczywiście są naprawy, które każdy może przeprowadzić we własnym zakresie. Co więcej, niektóre z nich niechętnie wykonują warsztaty.
Do takich należy m.in. wymiana przepalonych żarówek podświetlenia zegarów. Jest to czynność czasochłonna, na której serwis nie zarobi. Podobnie jest z innymi drobnymi naprawami, takimi jak wymiana uszkodzonych elementów wnętrza, przełączników czy głośników.
Okazuje się, że poza dobrymi chęciami i zestawem narzędzi trzeba jeszcze posiadać podstawową wiedzę o rodzajach śrub stosowanych w samochodach. Konsekwencje nieumiejętnego doboru kluczy do śrub mogą być znacznie poważniejsze niż tylko niepowodzenie naprawy.
W wielu przypadkach podczas próby odkręcania za pomocą niewłaściwego klucza dochodzi do uszkodzenia łba śruby. Zerwane zostają krawędzie oporowe i zastosowanie odpowiedniego narzędzia nic już wtedy nie daje. W takiej sytuacji do wykręcenia śruby trzeba użyć specjalistycznych metod, np. nasadek do obrobionych śrub, co może kosztować nawet kilkaset złotych. Podczas samodzielnych napraw warto pamiętać, żeby oczyścić skorodowane gwinty za pomocą szczotki drucianej i nanieść na nie preparat penetrujący.
Dobór odpowiednich narzędzi przy naprawach auta wymaga znajomości typów śrub. Oto najczęściej stosowane w motoryzacji rodzaje łbów.
Stosunkowo mało popularny typ łba śruby o 6 krawędziach oporowych. Rozmiary od M4 do M14. Przez wielu kierowców mylony z łbem typu Torx.
Ma kształt sześciokąta o równych bokach. Nazywany jest też ampulowym. Wykorzystywany w śrubach i wkrętach. Popularne rozmiary to 4, 5, 6, 7, 8, 10, oraz 12.
Można spotkać się z dwoma rodzajami łbów tego typu: Philips (PH) oraz Pozidrive (PZ). Łby PZ mają nabity krzyżyk pod kątem 45° (tak jak na zdjęciu).
Najpopularniejszy rodzaj śruby. Rozmiary metryczne klucza popularne w samochodach to od 7 mm do 36 mm, najczęściej w przedziale 10-19 mm.
Ma 12 wewnętrznych krawędzi oporowych. W samochodach stosuje się rozmiary 5, 6, 8, 10 i 12 mm. Ten rodzaj łba jest także nazywany „słoneczkiem”.
Stosowany w wielu samochodach do mocowania elementów plastikowych, np. dolnej osłony silnika. Najczęściej ma łeb z nacięciem pod płaski śrubokręt.
Torx spotykany jest bardzo często zarówno we wkrętach, jak i nawet dużych śrubach. Popularne rozmiary kluczy: T10, T15, T20, T25, T27, T30 i T40.
Sposobem na ułatwienie odkręcenia skorodowanych gwintów jest naniesienie środka penetrującego. Gwint powinno się spryskać od strony nakrętki. Środek należy aplikować kilkakrotnie z przerwami. Jeżeli jest dostęp, gwint warto wcześniej oczyścić, np. szczotką drucianą.
Gwałtowne obniżenie temperatury śruby powoduje jej kurczenie się. Taką możliwość daje zastosowanie preparatu zamrażającego. Środek w aerozolu nanosi się bezpośrednio na śrubę, wtedy jej temperatura spada nawet do minus 30 stopni Celsjusza.
Niektóre połączenia gwintowe – zwłaszcza te narażone na drgania – zabezpiecza się za pomocą kleju do gwintów. Odpowiednio dobrany zapobiega samoczynnemu odkręcaniu się śruby, ale jednocześnie nie utrudnia późniejszego odkręcenia jej za pomocą klucza.
Zerwany gwint, np. w aluminiowym elemencie, nie oznacza konieczności wymiany całego podzespołu. Skutecznym rozwiązaniem jest tu zastosowanie np. metody Helicoil. Zepsuty gwint jest powiększany, a w jego miejsce wkręcana jest „sprężynka”, która staje się nowym gwintem.
Osoby samodzielnie majsterkujące przy samochodach często zastanawiają się, jaką śrubę dokupić np. w miejsce urwanej lub mocno zużytej. W podobnych sytuacjach warto posiadać tzw. grzebień do pomiaru skoku gwintu. Średnicę śruby mierzy się za pomocą suwmiarki.
