Serwis pod patronatem magazynu
Jazda na małych dystansach maskuje wiele niesprawności auta. Wykrycie ich objawów wymaga czujności – w innym razie dadzą o sobie znać przy wyjeździe w dalszą drogę.
Wiele osób, które jeżdżą samochodami głównie po mieście, pokonując dziennie niewielkie dystanse – od uruchomienia do wyłączenia silnika wynoszące tylko kilka kilometrów – ma tendencję do bagatelizowania niesprawności swoich pojazdów. Można to trochę zrozumieć. Nawet jeśli dojdzie do awarii i unieruchomienia auta, nie będzie wielkiej tragedii. Wystarczy zepchnąć samochód w bezpieczne miejsce i wrócić do domu na piechotę.
Niektóre awarie są jednak na tyle „podstępne”, że podczas pokonywania krótkich dziennych przebiegów nie dają wyraźnych objawów. Niewielka prędkość jazdy, brak konieczności wykorzystywania pełnego potencjału silnika, częste wyłączanie jednostki napędowej – to wszystko sprawia, że tuszowanych jest wiele usterek układów chłodzenia i nagrzewania, hamulcowego, zawieszenia czy silnika.
Nie oznacza to, że defekty tego typu można ignorować. Sprzyjają one bowiem przyspieszonemu zużyciu elementów, może także dojść do awarii i nieprzewidzianego postoju, gdy tylko wyjedziemy autem w trasę. Dlatego warto zwrócić uwagę, czy samochód nie zdradza pierwszych objawów awarii.
Przy niedrożnych filtrach paliwa, niezależnie od ich rodzaju, pojawiają się kłopoty z odpowiednim zasilaniem silnika. Powoduje to spadek mocy, który w jeździe z niewielkim prędkościami może pozostać niezauważony. W trasie problem może szybko narosnąć – przy większym przepływie paliwa wzrasta ryzyko zassania zanieczyszczeń z baku, co może nawet unieruchomić auto.
Objawy: nierówna praca silnika, trudności z rozwijaniem pełnej mocy i rozruchem.
Koszt naprawy: od 50 zł.
Banalna sprawa, ale wyraźnie pogarsza komfort jazdy i obniża trwałość elementów zawieszenia. Źle wyważone koło może nie dawać wyraźnych oznak, dopóki nie przekroczymy określonej prędkości, przy której drżenie kierownicy i wibracje całego auta robią się dokuczliwe.
Objawy: drgania narastające w pewnym zakresie prędkości.
Koszt naprawy: ok. 50 zł.
Zużyty czujnik podaje niewłaściwe sygnały do układu sterowania silnika, co skutkuje nieoptymalnym składem mieszanki. Sprzyja to podwyższeniu zużycia paliwa. W jeździe miejskiej można przegapić przyczyny tego zjawiska.
Objawy: spadek mocy, zmiana koloru świec zapłonowych, błędy pojawiające się przy diagnostyce komputerowej.
Koszt naprawy: ok. 250 zł.
Przy jeździe na krótkich dystansach katalizator ma ograniczoną szansę na osiągnięcie odpowiednio wysokiej temperatury. Sprzyja to gromadzeniu się w nim zanieczyszczeń (nie są wypalane) ograniczających przepływ gazów. Efekty odczuwa się przy dużej prędkości.
Objawy: pogorszenie osiągów auta, nierównomierna praca na biegu jałowym.
Koszt naprawy: od 500 zł.
Przy jeździe na krótkich dystansach pewien niedobór płynu chłodniczego czy zakamieniona chłodnica mogą nie dawać wyraźnych objawów – obciążenie silnika pozostaje niewielkie. Jednak w długotrwałej podróży z większymi prędkościami dość szybko mogą pojawić się problemy z przegrzewaniem się silnika. Brak odpowiednio szybkiej reakcji skutkuje przede wszystkim uszkodzeniem uszczelki pod głowicą. A to już oznacza poważną naprawę silnika.
Objawy: przegrzewanie się silnika przy dłuższej jeździe.
Koszt naprawy: ok. 300 zł.
Ściągania auta w czasie jazdy miejskiej można nie zauważyć. W jej trakcie z założenia wykonywanych jest sporo manewrów i stosunkowo małe odcinki pokonuje się na wprost, to sprzyjające okoliczności dla przeoczenia problemów z właściwym ustawieniem geometrii kół. Problem jest za to bardzo odczuwalny przy pokonywaniu dłuższych dystansów.
Objawy: ściąganie auta, pogorszenie zachowania pojazu podczas manewrów, nierównomierne zużycie bieżnika opon.
Koszt naprawy: ok. 150 zł.
Większość współczesnych turbodiesli ma sprężarki ze zmienną geometrią – układ gwarantuje dobre osiągi zarówno przy niskich, jak i wysokich obrotach. W jeździe miejskiej zwykle delikatnie obchodzimy się z gazem, mechanizm pracuje w ograniczonym zakresie i ma tendencję do blokowania się – nie może wykonać pełnego ruchu.
Objawy: spadek osiągów, zły przebieg mocy.
Koszt naprawy: od 1000 zł.
Płyn hamulcowy wykazuje silną tendencję do wchłaniania wody. Ma to olbrzymi wpływ na jego parametry – po zawilgotnieniu drastycznie spada odporność na wysoką temperaturę. O ile w mieście można jeździć kilka lat i nie pojawi się konieczność do hamowania z wysokiej prędkości, czemu może towarzyszyć „zagotowanie” płynu, o tyle nawet jedna próba awaryjnego zatrzymania auta na autostradzie może w takiej sytuacji spowodować przekroczenie granicznej temperatury i praktyczny zanik siły hamowania.
Objawy: zawartość wody powyżej 2% podczas pomiaru testerem płynu.
Koszt naprawy: ok. 100 zł.
Pęknięta, źle zamocowana plastikowa osłona silnika może długo pozostać niezauważona, zwłaszcza w gęstym ruchu ulicznym. Dopiero przy szybszej jeździe pęd powietrza wprawia ją w drgania, przyczyniając się do uderzeń o spód auta. Może dojść do jej oderwania i w konsekwencji uszkodzenia samochodów – nie tylko naszego, ale i jadących z tyłu.
Objawy: hurgot, odgłosy uderzeń w czasie szybszej jazdy dobiegające z przedniej części auta.
Koszt naprawy: od 100 zł.
Niektóre luzy na tulejach przednich wahaczy mogą być niewykrywalne nawet podczas badań na stacji kontroli pojazdów, a mimo wszystko dają o sobie znać po przekroczeniu określonej prędkości. Naprawa polega na wymianie tulei na sztywniejszą odmianę, która nie odkształca się pod działaniem większych sił.
Objawy: wibracje przy szybszej jeździe.
Koszt naprawy: od 250 zł.
Gdy regularnie pokonujemy tylko krótkie odcinki, silnik zwyczajnie może nie zdążyć się nagrzać do właściwej temperatury, ewentualnie w ten sposób można tłumaczyć sobie regularne nieosiąganie optymalnej temperatury cieczy chłodniczej w czasie jazdy. Tymczasem przyczyną w takiej sytuacji może być usterka termostatu.
Objawy: nieosiągnięcie właściwej temperatury silnika po przejechaniu kilkunastu kilometrów, słabe ogrzewanie.
Koszt naprawy: ok. 40 zł.
Uszkodzenie łożyska piasty koła daje podobny efekt jak zatarcie prowadnika zacisku hamulcowego – zwiększa opór, utrudnia swobodny obrót. Analogicznie jak w przypadku problemów z hamulcami, także w tej sytuacji trudno wychwycić awarię podczas jazdy na krótkich dystansach, przy wykonywaniu wielu manewrów. Problem w skrajnym przypadku może jednak doprowadzić nawet do zablokowania piasty.
Objawy: hałas z okolicy koła zmieniający się wraz prędkością, utrudniony obrót koła po podniesieniu auta, wyczuwalny luz na kole.
Koszt naprawy: ok. 250 zł.
Przez większość czasu jazda miejska w nocy odbywa się po ulicach oświetlonych. Sprawność samochodowych reflektorów nie ma w takich warunkach kluczowego znaczenia. Możemy dosłownie nie zauważyć, że światła samochodu nie działają prawidłowo – z powodu zmatowiałych odbłyśników i kloszy, nieprawidłowego ustawienia czy słabego świecenia żarówek. Szybsza jazda po nieoświetlonych drogach robi się jednak prawie niemożliwa.
Objawy: żarówki świecą na żółtopomarańczowo, klosze lamp są nieprzeźroczyste.
Koszt naprawy: ok. 400 zł.
Niektóre usterki układu wtryskowego objawiają się problemami z uruchomieniem rozgrzanego silnika. Dzieje się tak np., gdy zużyte są zaworki przelewowe we wtryskiwaczach. W takiej sytuacji, gdy silnik oraz paliwo są zimne, nie ma problemów z rozruchem. Wraz z rozgrzewaniem się silnika wzrasta także temperatura oleju napędowego. W takich warunkach staje się on rzadszy. To z kolei wpływa na zwiększenie przepływu w zaworze przelewowym, co prowadzi do spadku ciśnienia paliwa wewnątrz wtryskiwacza. Gdy sterownik silnika wykryje zbyt niskie ciśnienie oleju napędowego, uruchomienie jednostki napędowej staje się niemożliwe. Usterka jest groźna, ponieważ osoby eksploatujące auto na krótkich dystansach nie są w stanie zauważyć jej objawów przez dłuższy czas. Dopiero po rozgrzaniu silnika do normalnej temperatury pracy pojawiają się problemy. Dlatego gdy turbodiesel z systemem common rail nie chce zapalić na ciepło, przed wezwaniem pomocy drogowej warto poczekać, aż silnik ostygnie. Jeżeli wtedy da się uruchomić auto, o własnych siłach dojedzie do warsztatu.
Objawy: brak możliwości uruchomienia rozgrzanego silnika. Ustąpienie problemów po ostygnięciu jednostki napędowej.
Koszt naprawy: 150-300 zł.
Z powodu uszkodzonych uszczelnień prowadników na ich powierzchni pojawiają się zabrudzenia prowadzące do korozji. To z kolei utrudnia swobodne ruchy zacisku, w efekcie czego klocki hamulcowe stale przylegają do tarczy, a koło jest ciągle przyhamowywane. Jeden z objawów to wydzielanie się ciepła. Przy jeździe z dużymi prędkościami może być na tyle intensywne, że w kabinie nawet czuć zapach spalenizny, a koła trudno dotknąć. Przy wolnej jeździe, z częstymi przestojami – charakterystycznej dla jazdy miejskiej – także efekty są mniej intensywne, można je przegapić.
Objawy: różnice w temperaturze obręczy kół po jeździe, ściąganie samochodu w jedną stronę, utrudnione swobodne wytaczanie się auta zakończone wyczuwalnym szarpnięciem, opór przy próbie zakręcenia koła po podniesieniu samochodu na podnośniku.
Koszt naprawy: ok. 60 zł.
Sprawna instalacja gazowa po pokonaniu pewnego odcinka powinna przełączyć się na LPG. W jeździe miejskiej brak przełączenia bywa traktowany jako normalne zjawisko wynikające z braku odpowiednich warunków. Tymczasem przyczyną może być niesprawność instalacji – brak zasilania na elektrozaworach czy wtryskiwaczach, zapchanie filtrów, uszkodzenie czujników itp.
Objawy: auto nie przełącza się na LPG nawet po kilku kilometrach jazdy.
Koszt naprawy: od 150 zł.
NISKIE CIŚNIENIE W OPONIE
Przyczyn spadku ciśnienia w ogumieniu może być wiele i wcale nie musi to wynikać z przebicia opony. Powietrze może uchodzić przez zawór lub uszkodzony rant felgi. Nawet mocno niedopompowane opony nie różnią się z wyglądu od tych, w których ciśnienie jest prawidłowe. Także zachowanie auta nie zmienia się w pierwszym etapie dramatycznie, można się do niego przyzwyczaić. Dopiero przy szybkiej jeździe czuć ściąganie auta, ze względu na mocne odkształcenia boku opony dochodzi do jej przegrzania, co może doprowadzić nawet do rozerwani.
Objawy: za niskie ciśnienie podczas pomiaru, ściąganie auta przy większych prędkościach, nierównomierne zużycie bieżnika.
Koszt naprawy: pomiar ciśnienia i dopompowanie opony nic nie kosztują, wydatki pojawią się, jeśli naprawy wymagać będzie np. zawór lub felga.
Ząbkowanie opon, czyli nierównomierne zużywanie się kostek bieżnika, powoduje zwiększenie hałasów toczenia. Przyczyn może być wiele – wady opon, niewłaściwe ciśnienie, agresywna jazda, stan zawieszenia, itp. Nasilenie odgłosów zależy nie tylko od stopnia wyząbkowania, ale i od prędkości jazdy. Gdy jeździmy powoli, odgłosy od opon są zagłuszane przez inne źródła dźwięku – silnik, hałas ulicy itp.
Objawy: hałas i wibracje rosnące wraz prędkością jazdy, widoczne i wyczuwalne w dotyku zniekształcenia bieżnika, przypominające nieco piłę tarczową.
Koszt naprawy: ok. 800 zł/szt.
Nikogo nie dziwi, że po przejechaniu kilku kilometrów w zimny dzień z nawiewów nie napływa ciepłe powietrze. Problemy z nagrzewnicą mogą więc pozostać niezauważone nawet przez cały sezon zimowy. Po wyjechaniu w dłuższą trasę dość szybko zorientujemy się jednak, że samochód jest niesprawny.
Objawy: brak napływu ciepłego powietrza nawet po przejechaniu dłuższego dystansu i rozgrzaniu silnika przy sprawnej dmuchawie.
Koszt naprawy: od 500 zł.
Błędne informacje na temat aktualnej temperatury silnika wpływają na zmianę parametrów pracy jednostki napędowej – sterownik „myśli”, że silnik jest zimny i podaje zbyt bogatą mieszankę. Powoduje to wzrost zużycia paliwa, który jednak w miejskiej eksploatacji może być efektem innych czynników – zwykle nie podejrzewa się o to czujnika.
Objawy: wysokie obroty na biegu jałowym, nasilony zapach spalin, świece okopcone na czarno.
Koszt naprawy: ok. 50 zł.
Bicie tarcz hamulcowych daje podobny efekt co niewyważenie kół – w pewnym zakresie prędkości pojawiają się wibracje. Podstawowa różnica tkwi w momencie nasilenia ich występowania – w przypadku opon zależy tylko od prędkości jazdy, przy zwichrowanych tarczach hamulcowy zjawisko nasila się po wciśnięciu hamulca, zwłaszcza przy intensywnym hamowaniu z większych prędkości. Na dłuższą metę cierpią na tym komfort jazdy i trwałość podzespołów układu jezdnego.
Objawy: wibracje rosnące wraz ze wzrostem prędkości i nasilające się przy hamowaniu.
Koszt naprawy: od 300 zł.
Objawy wielu usterek w jeździe miejskiej są mało odczuwalne. Nie oznacza to jednak, że nie mają wpływu na samochód – po pewnym czasie mogą doprowadzić nawet do unieruchomienia auta lub wpłynąć na uszkodzenie innych elementów pojazdu.
