Przypominamy najważniejsze zasady dotyczące zawracania oraz rozwiewamy wątpliwości kierowców związane z tym manewrem.
Zawracanie nie zawsze jest manewrem prostym i bezpiecznym, zwłaszcza na wąskiej drodze, gdzie wiąże się często z koniecznością cofania, a więc blokowaniem jezdni. Co więcej, jest on dość zaskakujący dla innych kierowców, bo przecież nie ma specjalnego kierunkowskazu sygnalizującego zamiar wykonania zawracania. Z tego powodu w kodeksie ruchu są określone sytuacje, w jakich nie wolno zawracać. Warto je sobie przypomnieć (patrz ramka na dole).
Warto pamiętać, że zawracanie jest zabronione w warunkach, w których mogłoby to zagrozić bezpieczeństwu ruchu drogowego na drodze lub ruch ten utrudnić. Nie wolno zatem zawracać na ruchliwej jezdni w mieście. Nie powinniśmy też zawracać poza obszarem zabudowanym w takim miejscu, gdzie pojazdy rozwijają duże prędkości, a widoczność jest ograniczona, przez co istnieje ryzyko wypadku.
Należy również przestrzegać zasady, że zawracanie powinno odbywać się z lewego, skrajnego pasa ruchu. Tu oczywiście obowiązują wyjątki, np. gdy wymiary pojazdu uniemożliwiają taki manewr (np. ciężarówka z przyczepą) lub przepisy dopuszczają zawracanie z innych pasów ruchu (sporadyczny przypadek).
Życia kierowcom nie ułatwia także fakt, że przepisy dość enigmatycznie odnoszą się do wyboru toru jazdy podczas zawracania czy skręcania. Efekt? Kierowcy zawracają w różny sposób, co powoduje spory bałagan na drodze. Co więcej, część kierowców nie zdaje sobie sprawy, że w 1998 r. zniknął przepis, według którego podczas zawracania kierowca traci pierwszeństwo przejazdu.
Kodeks drogowy jasno wskazuje, gdzie i w jakich sytuacjach zawracanie jest zabronione. A więc nie można przeprowadzać tego manewru, jeśli zagraża to bezpieczeństwu lub może utrudniać ruch. Jest to również zabronione w sytuacjach pokazanych niżej.
Warto również pamiętać, że za złamanie wspomnianych zakazów grożą mandaty:
Nie wolno zawracać, jeśli przed skrzyżowaniem umieszczony jest znak „Zakaz zawracania”. Zakaz skręcania w lewo również nie zezwala na skręcanie oraz na zawracanie.
Nie wolno zawracać na przejściu dla pieszych. Jest ono przeznaczone wyłącznie dla pieszych, pojazd nie ma prawa poruszać się wzdłuż po zebrze, traktując to jako miejsce do „zawrotki”.
Nie można zawracać w miejscu, gdzie na jezdni jest linia ciągła, ponieważ ta zabrania przejeżdżania poza oś jezdni nie tylko w celu wyprzedzania, ale również podczas zawracania.
Nie wolno zawracać, jeśli sygnalizator kierunkowy zezwala na skręcanie lub jazdę prosto (na fot). Można zawracać tylko wtedy, gdy wskazuje taką możliwość sygnalizator kierunkowy za strzałką w dół.
Nie można zawracać w miejscu, gdzie jest nakaz jazdy prosto, w lewo lub w prawo. W tym przypadku dalsza jazda możliwa jest jedynie zgodnie z nakazanym kierunkiem ruchu.
Jeżeli kierowca chce skorzystać z „zawrotki”, czyli powierzchni łączącej obie jezdnie, może wykonać ten manewr na dwa sposoby. Pierwszy z nich polega na trzymaniu się lewej strony „zawrotki”, a drugi polega na jeździe tuż przy prawym krawężniku (wykonaniu skrętu większym łukiem). Jeśli ten sam manewr wykonuje inny pojazd, warto zastosować jego sposób zawracania.
Uwaga! Oba sposoby są dozwolone, jeśli na „zawrotce” nie ma linii prowadzących, które mogą wskazywać, w jaki sposób należy wykonać manewr zawracania.
Jeżeli jedziemy drogą z pierwszeństwem i zamierzamy zawrócić na skrzyżowaniu, wówczas również przysługuje nam pierwszeństwo wobec pojazdów znajdujących się na drodze podporządkowanej lub wyjeżdżających z drogi z sygnałem do skrętu warunkowego. Okoliczność, w której pojazd zawraca, a nie skręca w lewo nie powoduje utraty pierwszeństwa.
Uwaga! Nie ma specjalnego kierunkowskazu do zawracania, a więc kierujący wyjeżdżający z drogi podporządkowanej zazwyczaj zakładają, że nasz pojazd będzie skręcał w lewo.
Podczas zawracania na skrzyżowaniu najlepiej przejechać przez łącznik obu jezdni (wjechać na środek skrzyżowania) i tam zawrócić (wykonać dwa skręty w lewo). Przepisy nie regulują w jasny sposób, jak należy wykonać ten manewr, więc możliwe jest także zawrócenie na jezdni służącej do jazdy w przeciwnym kierunku (pod prąd).
Uwaga! Zawracanie „pod prąd” jest dość ryzykowne i nie należy go wykonywać, jeśli z lewej strony zbliża się inny pojazd. Za ewentualne zderzenie odpowie zawracający kierowca.
Podczas zawracania na wąskiej drodze trzeba pamiętać o obowiązku przepuszczenia pojazdów, które poruszają się po pasie ruchu, na który zamierzamy wjechać (zawrócić). Z kolei pojazdy jadące z tyłu nie mają prawa wyprzedzać z lewej strony auta, które ma włączony lewy kierunkowskaz. Jeśli to możliwe, warto zawracać na skrzyżowaniach.
Uwaga! Jeśli w trakcie zawracania trzeba użyć biegu wstecznego – oznacza to, że podczas cofania należy przepuścić inne pojazdy, ponieważ wtedy to one mają pierwszeństwo.