Fabryki motoryzacyjne w Polsce – nie tylko auta, ale też ciężarówki, autobusy i podzespoły

Wiadomość z ostatnich tygodni: premier Morawiecki zapewnia, że projekt Izera jest na dobrej ścieżce, a na działce przeznaczonej pod budowę naszych narodowych aut elektrycznych w Jaworznie zaczynają pojawiać się pierwsze maszyny budowlane. Właściwie to leśne – najpierw trzeba wyciąć las.

Las pod fabrykę Izery

Przedsięwzięcie zostało dofinansowane pod koniec zeszłego roku kwotą 250 mln zł (w sumie to już 500 mln zł) – co ma pozwolić na kontynuowanie prac z dostawcą platformy. Auto już na tym etapie nie jest aż tak narodowe, jak pierwotnie reklamowano – teraz planuje się wykorzystanie chińskich podzespołów Geely, choć koncepcje zmieniały się już niejednokrotnie.

Do historii przeszły już także pierwsze projekty nadwozia Izery – nad wyglądem aż trzech odmian tego auta (SUV, hatchback i kombi) ma od tej pory pracować słynna włoska Pininfarina.

Mniejsza o to – budowa fabryki Izery ma ruszyć na początku 2024 roku, a uruchomienie produkcji pod koniec 2025 r. Rok później w stosunku do planów, a te jak wspomnieliśmy, zmieniały się niejednokrotnie. Na razie w zestawieniu polskich fabryk motoryzacyjnych Izery nie umieszczamy.

Zamykanie zakładów motoryzacyjnych

Niestety, prezentowana poniżej lista też niedługo ulegnie zmianie. Chodzi nam np. o ogłoszenie przez Volvo planów zamknięcia fabryki autobusów we Wrocławiu. Proces dobiegnie końca w pierwszym kwartale 2024 roku. Nawet 1500 osób może stracić pracę. Firma planuje zmianę modelu biznesowego i odejście od produkcji gotowych pojazdów na rzecz podwozi. To duża strata, zakład działał u nas od 30 lat.

Redukcje grożą też pracownikom zakładów w Bielsku-Białej produkujących silniki na potrzeby marek Fiat czy Jeep. Spadek zapotrzebowania na klasyczne jednostki napędowe stawia pod znakiem zapytania dalsze istnienie fabryki.

Na rynku pozostaje jeszcze wiele innych zakładów produkujących na potrzeby motoryzacji oto przegląd kilkudziesięciu z nich.

Fabryki motoryzacyjne w Polsce

1. Scania

• Lokalizacja: Słupsk
• Profil: W roku 2020 fabryka w Słupsku rozpoczęła produkcję najnowszej generacji autobusów z rodziny Scania Citywide oraz Scania Interlink. Wiązało się to z kolejną reorganizacja procesu produkcyjnego wynikającą z zastąpienia aluminium przez stal nierdzewną do budowy nadwozia pojazdów. Wraz z wprowadzeniem najnowszej generacji, wprowadzono także możliwość wyposażenia autobusów w napęd elektryczny tzw. BEV.

2. Michelin

• Lokalizacja: Olsztyn
• Profil: Produkcja szerokiej gamy ogumienia do aut osobowych, ciężarowych i rolniczych, także pod markami Kleber czy BF Goodrich.

3. Solaris

• Lokalizacja: Bolechów k./Poznania
• Profil: To jeden z europejskich liderów produkcji autobusów i trolejbusów, z 25-letnim doświadczeniem i ponad 20 000 wyprodukowanych pojazdów

4. MAN

• Lokalizacje: Września/Niepołomice/Starachowice
• Profil: Polsce MAN ma 3 zakłady produkcyjne produkujące autobusy, samochody ciężarowe i dostawcze TGE (wspólnie z VW i modelem Crafter). Polska jest dla konceru MAN drugim najważniejszym po Niemczech krajem produkcyjnym.

5. Volkswagen

• Lokalizacje: Poznań/Września/Swarzędz/Polkowice
• Profil: W Poznaniu powstają VW Caddy 5 i Transportery 6.1, we Wrześni Craftery, do tego dochodzi jeszcze odlewnia (też Poznań) i zakład zabudów specjalnych w Swarzędzu. Firma ma u nas także fabrykę silników w Polkowicach, w której powstają jednostki wysokoprężne.

6. Bridgestone

• Lokalizacje: Poznań
• Profil: Powstaje tu do 500 rodzajów (rozmiarów) opon marek Bridgestone i Firestone do samochodów osobowych oraz 4x4, na koła o rozmiarach od 15 do 21 cali.

7. Toyota

• Lokalizacje: Wałbrzych/Jelcz-Laskowice
• Profil: Firma intensywnie rozwija produkcję zespołów napędowych do aut hybrydowych. W naszych zakładach powstają m.in. silniki 1.5 i 2.0 oraz przekładnie do szeregu hybrydowych Toyot

8. Dębica

• Lokalizacja: Dębica
• Profil: W dębickiej fabryce produkuje się opony zarówno pod własną marką Dębica, jak i innych marek należących do głównego inwestora w firmie – koncernu Goodyear, m.in.: Dunlop, Fulda, Sava.

9. Volvo

• Lokalizacja: Wrocław
• Profil: Jak już wspomnieliśmy, zakład zostanie w przyszłym roku zamknięty, a była to największa fabryka autobusów Volvo w Europie, wytwarzająca autobusy miejskie, międzymiastowe i turystyczne.

10. Stellantis

• Lokalizacja: Gliwice/Tychy/Bielsko Biała
• Profil: Dawna fabryka Fiata ciągle wytwarza klasyczne już Fiaty 500 z konwencjonalnym napędem wraz z wersjami pochodnymi (głównie Abarth). Twa jednocześnie wdrażanie produkcji zupełnie nowego modelu: małego elektrycznego Jeepa – Avengera.
  
  W Bielsku produkowane są silniki fiatowskiej konstrukcji, jednak niedawno ogłoszono zakończenie wytwarzania jednostek TwiAir i ograniczenie skali produkcji silników GDE i SDE. Powiadomiono też o zwolnieniach - pracę ma stracić 300 z 800 osób. 
  
  Po licznych przejściach pod skrzydłami tego samego koncernu znalazł się następca zakładów Opla w Gliwicach. Nie powstają w nich już kolejne generacje i odmiany Astry, ale modele dostawcze multimarkowego koncernu czyli Opel Movano, Peugeot Boxer, Citroen Jumper oraz Fiat Ducato, nacisk kładzie się na rozwój platform elektrycznych. W przyszłym roku dołączyć ma jeszcze model Toyoty.
  
  Z kolei w tyskich zakładach należących wcześniej do Isuzu, a później GM (niezwiązanych z tyską fabryką produkującą auta) produkuje się teraz silniki PureTech opracowane przez Peugeota.

11. Mercedes

• Lokalizacja: Jawor
• Profil: Zakład produkuje czterocylindrowe silniki benzynowe i wysokoprężne oraz baterie elektryczne do samochodów osobowych Mercedes.

12. Bosch

• Lokalizacja: Mirków
• Profil: Firma zajmuje się produkcją komponentów układu hamulcowego. Zrezygnowano jednak z wytwarzania zacisków czy bębnów hamulcowych, skoncentrowano się na rozwoju tzw. zespołów mocy, generujących ciśnienie w układzie hamulcowym.

13. Brembo

• Lokalizacja: Częstochowa/Dąbrowa Górnicza
• Profil: Firma produkuje u nas komponenty układów hamulcowych – przede wszystkim tarcze, ale też zaciski i inne elementy.

14. Exide

• Lokalizacja: Poznań
• Profil: Z naszych zakładów akumulatory trafiają na pierwszy montaż do wielu wiodących producentów aut osobowych i ciężarowych. Dostępne są też na rynku wtórnym pod makrami Centra i Exide.

15. Faurecia

• Lokalizacje: Grójec, Gorzów Wielkopolski, Legnica, Wałbrzych, Jelcz-Laskowice
• Profil: Producent wyposażenia samochodów oraz metalowych konstrukcji siedzeń, w Polsce ma aż 9 zakładów wytwórczych.

16. Marelli

• Lokalizacje: Sosnowiec/Bielsko Biała
• Profil: Dawna marka Magnetti Marelli nieco skróciła swoją oficjalną nazwę. W fabrykach w Sosnowcu powstają elementy oświetlenia, przewody paliwowe oraz elementy plastikowe. Z zakładu w Bielsku Białej pochodzą z kolei elementy zawieszenia i amortyzatory.

17. Mahle

• Lokalizacje: Krotoszyn/Ostrów Wielkopolski
• Profil: W Krotoszynie powstają tuleje cylindrowe dla samochodów ciężarowych i osobowych, tuleje wielkogabarytowe, zestawy cylindrowo tłokowe (zestawy naprawcze), prowadnice zaworowe, wkładki tłokowe, tłoki i zawory. Zakład w Ostrowie specjalizuje się w produkcji komponentów chłodzenia do samochodów spalinowych, hybrydowych i elektrycznych.

18. Nexteer

• Lokalizacje: Tychy/Gliwice
• Profil: Firma zajmuje się produkcją kolumn i układów kierowniczych, w naszym kraju działa także centrum badawczo rozwojowe.

19. NGK

• Lokalizacja: Gliwice/Dąbrowa Górnicza
• Profil: NGK Ceramics Polska, specjalizuje się w produkcji ceramicznych filtrów oczyszczających DPF (Diesel Particulate Filter) do silników Diesla, wytwarzane są także czujniki tlenków azotu.

20. NSK

• Lokalizacja: Kielce/Wałbrzych
• Profil: Zakłada w Kielcach produkuje łożyska kulkowe do podwozi, zespołów napędowych i różnych napędów elektrycznych. W Wałbrzychu powstają elektryczne układy kierownicze.

21. Pilkington

• Lokalizacja: Sandomierz/Chmielów
• Profil: Firma produkuje szyby samochodowe oryginalne i działa też na rynku wtórnym oferując szyby samochodowe na części zamienne.

22. Ronal

• Lokalizacja: Wałbrzych/Jelcz-Laskowice
• Profil: Ronal to międzynarodowa firma specjalizująca się w produkcji kół z metali lekkich. U nas ma trzy fabryki.

23. Tenneco

• Lokalizacja: Rybnik/Gliwice
• Profil: Tenneco jest jednym z największych producentów oryginalnych układów kontroli emisji spalin i systemów kontroli jazdy, komponentów przeznaczonych na pierwszy montaż, jak i tych na rynek wtórny. Wytwarzane są także systemy kontroli jazdy.

24. TRW

• Lokalizacja: Częstochowa/Pruszków/Czechowice-Dziedzice/Gliwice
• Profil: TRW ma w Polsce 5 zakładów produkcyjnych: w których powstają systemy kontroli nadwozi, systemy hamulcowe oraz systemy kierownicze.

25. Valeo

• Lokalizacja: Skawina/Chrzanów/Czechowice-Dziedzice
• Profil: Firma zajmuje się u nas projektowaniem i produkcją wymienników ciepła, montażem piór, ramion, silników i mechanizmów wycieraczek, oświetlenia do samochodów osobowych oraz systemów napędowych wysokiego napięcia dla wszystkich typów pojazdów elektrycznych.

26. LG

• Lokalizacja: Biskupice Podgórne
• Profil: LG Energy Solution Wrocław jest największym w Europie i wiodącym na świecie producentem baterii litowo-jonowych dla przemysłu motoryzacyjnego. Od 2016 r. w Biskupicach Podgórnych wytwarzane są wszystkie komponenty baterii, aż po produkt gotowy do montażu w aucie.

27. Jelcz

• Lokalizacja: Jelcz-Laskowice
• Profil: Znany u nas producent ciężarówek jest własnością Huty Stalowa Wola i wchodzi w skład PGZ. Dostarcza pojazdy ciężarowe i specjalne na potrzeby Wojska Polskiego.

28. Autosan

• Lokalizacja: Sanok
• Profil: Kolejna firma będąca częścią naszego zbrojeniowego, poprzez Hutę Stalowa Wola i PGZ. W ofercie ma autobusy miejskie, produkcję komponentów dla kolejnictwa oraz wytwarzanie kontenerów i przyczep wojskowych.

29. AMZ

• Lokalizacja: Kutno
• Profil: Firma jest dużym wytwórcą zabudów specjalnych (karetek, radiowozów, bankowozów itp.), ale opracowuje także pod własną marką bardziej specjalistyczne pojazdy dla służb mundurowych.

30. Federal-Mogul

• Lokalizacja: Gdańsk
• Profil: Wytwarzają łożyska ślizgowe do większości marek samochodów osobowych i ciężarowych produkowanych w Europie.

31. Kongsberg

• Lokalizacja: Pruszków/Koluszki/Brześć Kujawski
• Profil: Produkcja komponentów podnoszących bezpieczeństwo i komfort jazdy – np. mat grzewczych, przewodów itp.