Serwis pod patronatem magazynu
Samochodem po Europie – oto nasz przewodnik po opłatach drogowych w 18 państwach europejskich. Przeczytaj, jak działają systemy poboru opłat, jakie opcje ma do wyboru kierowca, o czym trzeba koniecznie pamiętać w niektórych krajach i jakie są aktualne stawki.
Pomimo lat integracji, braku barier na granicach i olbrzymiego ruchu na drogach Europa nie dorobiła się jeszcze jednolitego, spójnego systemu opłat drogowych. Co tam zresztą Europa – nawet w naszym kraju prawie każdy odcinek autostrady rządzi się swoimi prawami, drogi ekspresowe, praktycznie od nich nieodróżnialne, funkcjonują na jeszcze innych zasadach. Każdy robi więc po swojemu.
Ma to swoje dobre strony. Pomimo płynących od lat od naszych zachodnich sąsiadów zapowiedzi zmian Niemcy dysponujące najbardziej rozbudowaną siecią autostrad w Europie ciągle udostępniają je kierowcom aut osobowych z innych krajów bez dodatkowych opłat. Podobnie jest z krajami skandynawskimi i Beneluksu (pomijając wyjątki obejhmujące wybrane tunele oraz mosty).
Co do zasady przejazd wygodnymi trasami szybkiego ruchu wymaga jednak opłat (niekiedy – jak w Rumunii – sprawę potraktowano szerzej).
Dla wakacyjnych podróżników kluczowe będą dwa rozwiązania: opłaty na bramkach lub wykupienie czasowej winiety uprawniającej do korzystania z płatnych dróg. Osoby jeżdżące po danym kraju częściej mogą zwykle skorzystać z trzeciej opcji: pokładowego urządzenia łączącego się z infrastrukturą drogową, pozwalającego np. na zdalne otwieranie szlabanów na bramkach kontrolnych. Może to być obowiązkowe, gdy podróżujemy autem lub zestawem przekraczającym masę 3,5 tony – czyli choćby podczas jazdy z przyczepą.
Przejeżdżając przez Europę, trzeba liczyć się z różnymi systemami, ale także stawkami opłat. Trudno tu o dokładne ceny, gdyż mogą one zależeć od pory dnia czy ukształtowania terenu.
Punkty poboru opłat i winiety naklejane na szybę odchodzą w przeszłość.
Poniżej – nasz przewodnik po opłatach drogowych w 18 europejskich państwach.
W Austrii na autostradach obowiązują winiety dostępne w dwóch wariantach: tradycyjnej naklejki na szybę (listę punktów, gdzie są dostępne, można znaleźć na stronie asfinag.at) lub w postaci elektronicznej, które można opłacić także poprzez wspomnianą witrynę. Niektóre odcinki są darmowe (znowu warto zajrzeć na wspomnianą stronę).
Po kraju Złotych Piasków trzeba podróżować z e-winietami. Można je kupić przez stronę bg-vignette.com i na szczęście nie są drogie: tygodniowa kosztuje około 35 zł (są też weekendowe, miesięczne, 3-miesięczne oraz roczne).
Na terenie Chorwacji nie obowiązują winiety. Opłata za przejazd pobierana jest na bramkach. Osoby często korzystające z autostrad na terenie Chorwacji mogą wykupić urządzenie do elektronicznego poboru opłat (ENC/ETC).
Obowiązuje elektroniczna winieta. Można ją kupić na oficjalnej państwowej stronie internetowej eDalnice.cz – 10-dniowa kosztuje ok. 57 zł, miesięczna – 82 zł, a 14-miesięczna (1 grudnia – 31 stycznia) – 278 zł. Auta elektryczne, po rejestracji w systemie, są zwolnione z opłat.
Choć kraj uchodzi (słusznie) za drogi, wszelkie drogi ekspresowe, autostrady i inne podobne odcinki pozostają bezpłatne dla posiadaczy aut osobowych. Wyjątkiem jest przejazd mostami Storebaelt i Oresund.
Autostrady płatne oznakowane są niebieskimi tablicami drogowymi. Płatności można dokonać gotówką lub kartą kredytową – w kasie poboru opłat. Nie ma winiet na określony czas. Dla osób podróżujących częściej po Francji opcją może być wykupienie abonamentu i urządzenia otwierającego zdalnie bramki na torach oznaczony literą „t”.
W Grecji autostrady są płatne – nie ma czasowych winiet, podstawowym sposobem opłat są płatności na bramkach. Dostępny jest też system Easytrip e-pass, umożliwiający korzystanie z systemu typu pre-paid. Ceny różnią się w zależności od trasy i firmy.
Wybrane odcinki autostrad są płatne, opłaty uiszcza się na bramkach na autostradzie. Ceny zależą oczywiście od pojazdu, pokonanego dystansu, a na niektórych drogach także od pory dnia.
Obowiązują trzy rodzaje płatności: gotówką, popularnymi kartami płatniczymi lub przy pomocy pokładowego urządzenia w systemie VIA-T. Koszt przejazdu trasy można sprawdzić na administracion.gob.es.
Drogi w Holandii zasadniczą są bezpłatne... z dwoma wyjątkami. Chodzi o tunele Kiltunnel (który przebiega pomiędzy Gravendeel i Dordrecht) oraz Westerschelde (zlokalizowany między wyspą Zeeland a trasą Baarland-Terneuzen). Przejazd pierwszym zwykłym autem osobowym to koszt ok. 9 zł, a drugim – 14 zł.
Dla pojazdów spoza Norwegii przewidziana jest rejestracja na stronie epass24.com, na której ustala się m.in. normę emisji auta, którym będziemy się poruszać. Na tym samym portalu będziemy mieli wgląd w bramki poboru opłat, które pokonaliśmy – rachunek też możemy pobrać online, zostanie on równocześnie przesłany na adres domowy właściciela auta.
Sprawa jest trochę skomplikowana: za wszystkie płatne odcinki można zapłacić w sposób automatyczny, za pomocą urządzenia pokładowego – ale niekiedy jest to jedyna metoda (wcześniej system nazywał się SCUT, drogi oznaczone są za pomocą znaku z symbolem auta i fal radarowych). Na niektórych drogach dostępne są też tradycyjne stacje poboru opłat.
W tym kraju przybysze muszą uważać: płatne są praktycznie wszystkie drogi, także lokalnie – nie tylko autostrady i „ekspresówki”. Na szczęście ceny nie są wysokie, tygodniowa winieta kosztuje ok. 15 zł, miesięczna dwa razy tyle.
Na Słowacji działa elektroniczny system poboru opłat za przejazd wyznaczonymi odcinkami autostrad i dróg ekspresowych. Opłaty można dokonać za pośrednictwem portalu internetowego eznamka.sk lub aplikacji oraz w stacjonarnym punkcie sprzedaży, np. na stacji benzynowej czy za pomocą urządzenia samoobsługowego zlokalizowanego na przejściu granicznym.
W 2022 roku wprowadzono e-winiety. Można je wykupić przez stronę internetową evinjeta.dars.si. W czerwcu tego roku nieznacznie podniesiono ceny: podstawowy, 7-dniowy wariant dla auta osobowego kosztuje ok. 72 zł, miesięczny – dwa razy tyle.
Szwajcarskie winiety mają postać tradycyjnych naklejek na szybę. W praktyce najłatwiej jest je kupić na przejściu granicznym (są też na stacjach paliw i w urzędach pocztowych). Pewnym problemem jest to, że w Szwajcarii obowiązują wyłącznie winiety roczne – i to w sensie „obowiązujące na dany rok” – są ważne od dnia zakupu do 31 stycznia następnego roku. Kupując winietę np. w czasie wakacji, używamy jej tylko przez ok. pół roku.
Autostrady i drogi ekspresowe – poza kilkoma wyjątkami – są na Węgrzech objęte obowiązkiem zakupu e-winiety. Należy ją wykupić przed wjazdem na płatny odcinek, ale od momentu wjazdu na drogę kierowca ma do dyspozycji 60-minutowy okres karencji (jeśli wjechał tam np. przez przypadek).
Autostrady w Wielkiej Brytanii są bezpłatne z wyjątkiem drogi M6 w okolicach Birmingham – odcinek płatny nosi oznaczenie M6toll. Przejazd całym odcinkiem to koszt rzędu 45 zł.
We Włoszech za autostrady płaci się na bramkach – gotówką lub kartą. Ceny mogą się różnic w zależności od trasy (są taryfy górskie i nizinne), ale średnio to ok. 35 zł za 100 km.
