ZiŁ jakiego nie znamy – prezentacja modelu ZiŁ 4104 | „Motor” nr 6/1984

Marka ta kojarzy się nam od dawna z samochodami ciężarowymi, sprowadzanymi do Polski już w latach 40-tych, przeważnie jako samochody samowyładowcze. Później importowaliśmy nie tylko wywrotki, lecz także i pojazdy skrzyniowe.

Wprawdzie dziś zainteresowanie tymi pojazdami nieco zmalało, z racji, że są one napędzane silnikami benzynowymi, należy wszakże przypomnieć, że zjednoczenie Ził opracowało już pierwsze modele samochodów ciężarowych, do których zastosowano zmodyfikowane silniki wysokoprężne z Kamazów. 

Chcielibyśmy wszakże dzisiaj przedstawić inną stronę działalności firmy Ził – samochody osobowe wysokiej klasy. W ZSRR hierarchia pojazdów osobowych obejmuje kilka stopni. Najbardziej popularnym, najtańszym samochodem jest Zaporożec, później idzie Moskwicz z całym szeregiem modeli, trzy podstawowe typy Łady, do których za kilkanaście miesięcy dojdzie całkowicie nowy samochód z przednim napędem, a wreszcie Wołga, produkowana również w Gorki Czajka i jako ukoronowanie tej piramidy, Ził przeznaczony do celów reprezentacyjnych.

Samochody Ził zainteresować mogą Czytelników nie tyle swymi dużymi rozmiarami, co przede wszystkim bogactwem rozwiązań technicznych, nie ustępujących światowej czołówce.

I tak w nowym modelu 4104, jaki niedawno zastąpił wytwarzanego od 1967 roku Ziła 114, stosowany jest największy dziś na świecie silnik benzynowy a mocy 232 kW (315 KM). Pojemność silnika wynosi 7,68 dm³, przy czym średnica cylindrów to 95 mm, a skok tłoka aż 105 mm. Imponujący jest również moment obrotowy tej jednostki napędowej – 608 Nm (62 kGm) w zakresie od 2500 do 2800 obr./min.

Zarówno kadłub jak i głowica silnika wykonane są ze stopów lekkich, przy czym, nowość na skalę światową, w tak wielkiej jednostce użyto, podobnie jak w mniejszych silnikach wysokoobrotowych, po jednym wałku rozrządczym na każdą głowicę. Do ich napędu służy dwurzędowy łańcuch sworzniowo-rolkowy.

Z silnikiem sprzężona jest przekładnia automatyczna o trzech zakresach (nie produkuje się odmiany ze zwykłą skrzynią mechaniczną). Czas rozpędzania do prędkości 100 km/h wynosi zaledwie 13 s, co jest wartością bardzo niską jeśli weźmie się pod uwagę masę pojazdu wynoszącą z obciążeniem prawie 4 tony. Szybkość maksymalna Ziła 4104 określana jest na 190 km/h.

Zużycie paliwa przy prędkości 80 km/h wynosi 22 dm³/100 km. To dużo, ale podobne samochody innych marek mają takie samo zużycie. Zbiornik paliwa ma pojemność 100 dm³.

Pozostawiając bez zmiany rozstaw osi wynoszący 3880 mm, zwiększono w nowym modelu rozstaw kół do 1643/1663 mm (przód/tył). Długość całkowita samochodu wynosi 6339 mm.

Interesująco rozwiązano układ hamulcowy. Dwa niezależne obwody uruchamiają zaciski tarcz wszystkich czterech kół. Tak więc, w przypadku niesprawności jednego z obwodów, równomierność hamowania jest nadal zachowana.

Oczywiście samochód wyposażony jest we wszystkie urządzenia podwyższające komfort jazdy, m.in. opuszczane elektrycznie szyby, mechanizmy samoczynnego przestawiania foteli, klimatyzację, radioodbiornik stereofoniczny itd.

Przy dużej masie własnej nie budzi zastrzeżeń fakt użycia zależnego zawieszenia kół tylnych Choć oś je łącząca osadzona jest na dwóch resorach półeliptycznych, różnice między masą pojazdu nie obciążonego i obciążonego siedmioma osobami są niewielkie. Można więc mówić o zawieszeniu o stałej charakterystyce i niemal niezmiennym prześwicie. Koła przednie zawieszone są niezależnie na wahaczach poprzecznych nierównej długości, tak ustawionych, że przeciwdziałają pochylaniu się nadwozia ku przodowi przy ostrym hamowaniu. W wyposażeniu nie brakuje hydraulicznego układu wspomagania kierownicy.

Ził 4104 na wiele lat wyznaczać więc będzie kierunki konstrukcyjne rozwoju samochodów najbardziej luksusowych, budowanych w niezbyt dużych ilościach, lecz za to bez ograniczeń konstrukcyjnych prócz tych, jakie wynikają z przyjętych międzynarodowych przepisów odnośnie bezpieczeństwa czy ochrony środowiska.

Adam Sierakowski; „Motor” 6/1984