Wyższe kary za brak OC – teraz to nawet prawie 11 tys. zł. A to nie koniec kłopotów

Posiadacze pojazdów, którzy nie mają ważnej polisy komunikacyjnej OC, narażają się na spore wydatki. Od lipca zostały one jeszcze podwyższone. 

Właściciel auta osobowego, który nie miał ubezpieczenia przez ponad 2 tygodnie, dotychczas płacił niemal 7 tys. zł, od 1 lipca 2023 r. musi wpłacić do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego już 7200 zł.

Opłata karna jest jeszcze wyższa dla użytkowników aut ciężarowych oraz autobusów – ci muszą przygotować się na to, że dostaną wezwanie do zapłaty na kwotę 10 800 zł.

Najmniejsze kary grożą właścicielom motorowerów, motocykli czy przyczep — maksymalnie do 1160 zł.

Kary są nakładane, bo brak polisy to złamanie prawa.

Kontrola opłacenia polisy

Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny zarządza bazą danych o sprzedawanych w Polsce polisach komunikacyjnych (OC i AC). Dzięki niej istnieje między innymi możliwość sprawdzenia, czy i gdzie ubezpieczony jest dany pojazd (OC), weryfikacji, również przez tę stronę internetową, zniżek za bezszkodową jazdę (OC i AC) oraz – co dość istotne – identyfikacji nieubezpieczonych (porównywana jest baza zarejestrowanych aut w CEPiK z bazą polis UFG).

Skuteczność w ściganiu nieubezpieczonych wciąż rośnie. Oznacza to, że już ponad 80 procent wykryć przypadków braku ubezpieczenia odbywa się nie poprzez kontrolę policji czy innych organów zewnętrznych, lecz poprzez ustalenia własne Funduszu. Efekt? UFG identyfikuje rocznie ponad 300 tysięcy przypadków, w których dany pojazd nie posiada aktualnej polisy. Fundusz uruchamia System Monitorowania Ubezpieczeń Obowiązkowych, który między innymi ułatwi wyjaśnianie takich spraw, ale też uszczelni kontrolę.

Pamiętajmy, że brak ubezpieczenia OC komunikacyjnego to nie tylko ustawowa opłata. To przede wszystkim konieczność pokrycia z własnej kieszeni kosztów odszkodowania i świadczeń, które otrzyma poszkodowany w zdarzeniu spowodowanym przez nieubezpieczonego kierowcę. Koszty te mogą sięgać nawet kilku milionów złotych.

Hubert Stoklas, wiceprezes Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.

Roszczenia UFG przy braku OC

Średnia wartość roszczenia UFG wobec nieubezpieczonego sprawcy wypadku to około 20 tys. zł, zaś rekordzista ma do zwrotu około 2,3 mln zł. Warto pamiętać, że w przypadku szkód osobowych, oprócz odszkodowania, osobie poszkodowanej często wypłacane są regularne świadczenia, niekiedy przez wiele lat – na przykład dożywotnia renta.

Z tego powodu warto sprawdzać ważność swojej polisy (ta najczęściej sama się przedłuża, nawet jeśli nie pamiętamy o jej zakupie), ale również podczas pożyczania cudzego pojazdu – zarówno od rodziny, jak i z wypożyczalni.

W razie spowodowania wypadku nieubezpieczonym autem konsekwencje finansowe ponosi posiadacz pojazdu (dostanie karę za brak OC), jak i osoba nim kierująca (musi pokryć UFG koszt wypłaconego odszkodowania).

Składka na poszkodowanych

Warto pamiętać, że opłaty, które pobiera Fundusz, są przeznaczone na odszkodowania, gdy sprawca wypadku nie posiadał ważnego ubezpieczenia lub nie udało się ustalić jego tożsamości. W drugim przypadku UFG pokrywa wyłącznie straty związane ze szkodami osobowymi.

UFG wypłaca też odszkodowania za nieubezpieczonych rolników. Każdy posiadacz gospodarstwa rolnego musi posiadać obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej – OC rolnika. Jeśli więc dojdzie do zderzenia ze zwierzęciem gospodarczym (tym może być również pies), można liczyć na naprawę auta w ramach OC.

Jak uniknąć kary za brak polisy OC

• Jeśli auto zostało sprzedane, ale nie jest to zgłoszone do wydziału komunikacji, a samochód nie został przerejestrowany i po tym okresie nastąpiła przerwa w ubezpieczeniu, UFG wzywa do wyjaśnienia sprawy. W tym przypadku trzeba przesłać dowód sprzedaży auta, np. umowę, oraz ostatnią polisę.
• W przypadku faktycznego braku OC można wnioskować do Funduszu o obniżenie opłaty lub jej anulowanie, ewentualnie przesunięcie terminu spłaty. Dotyczy to jednak osób w trudnej sytuacji finansowej lub ciężko chorych.
• Kierowcy bez OC wykorzystują również pewną furtkę w prawie. Ponieważ Fundusz może wszcząć kontrolę i wystawić karę za brak ubezpieczenia w danym roku, czekają do sylwestra i wtedy kupują polisę, licząc, że UFG „zorientuje” się już po Nowym Roku, a więc nie będzie mógł nic zrobić.

Jak dostać odszkodowanie z UFG

• Kiedy policji nie uda się ustalić sprawcy wypadku czy kolizji (np. uciekł z miejsca zdarzenia i nikt nie zapamiętał jego tablicy rejestracyjnej), nie można liczyć na odszkodowanie za straty materialne z ubezpieczenia OC. Oznacza to, że ewentualne uszkodzenia pojazdu trzeba będzie naprawić z własnej polisy AC lub ze swojej kieszeni.
• Inaczej sprawa przedstawia się w przypadku szkód osobowych. W tej sytuacji Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny przejmuje na siebie „winę”, płaci za leczenie oraz wypłaca odszkodowanie czy rentę wyrównawczą. Są jednak pewne warunki, aby UFG zapłaciło odszkodowanie: rany, które doznała osoba, musiały powstać w wyniku wypadku drogowego, a poszkodowany nie był jego sprawcą.
• Poszkodowany ma także problem, kiedy sprawca jest znany, ale nie miał polisy. Wtedy szkodę należy zgłosić do jakiejkolwiek firmy sprzedającej ubezpieczenia OC. Ta dokona jej wyceny i wypłaci odszkodowanie z rachunku Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. Jeśli sprawca poruszał się autem zarejestrowanym (ubezpieczonym) za granicą, sytuacja jest bardziej złożona. Należy w Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych lub na stronie internetowej www.pbuk.pl sprawdzić, czy ubezpieczyciel zagraniczny ma przedstawicielstwo w Polsce. Jeśli tak jest, należy zgłosić się do niego z roszczeniem. Kiedy takiego przedstawicielstwa nie ma lub go nie znamy, likwidację szkody przeprowadzi PZU lub Warta.
• Uwaga! Jeśli zostaliśmy poszkodowani przez osobę niemającą OC, uruchomiona zostanie nasza polisa AC (jeżeli ją posiadamy). Jednak obowiązkiem UFG jest zwrot pieniędzy za utracone zniżki za bezszkodową jazdę w ramach AC.

Najczęstsze przyczyny braku polisy OC

• Wygaśnięcie ubezpieczenia po zakupie auta – warto pamiętać, że kupujący pojazd może korzystać z OC sprzedającego tylko do końca okresu, który widnieje na polisie. Po tej dacie ubezpieczenie to wygasa, a nowy właściciel musi wykupić własne OC. Uwaga! Podczas spisywania umowy sprzedaży poprzedni właściciel może podsunąć do podpisu umowę rozwiązania umowy OC.
• Nieopłacenie pełnej raty składki za OC – tylko po opłaceniu wszystkich rat składki za OC polisa ta zostaje przedłużona na kolejne dwanaście miesięcy (oczywiście pod warunkiem, że nie została wypowiedziana). Brak wpłaty którejkolwiek z rat (do końca okresu ubezpieczenia) powoduje, że ubezpieczenie to wygasa z upływem okresu, na który zostało wykupione.
• Przekonanie, że dla nieużytkowanego pojazdu nie jest potrzebne ubezpieczenie – to nieprawda: obowiązek posiadania ważnego OC mają wszyscy właściciele pojazdów – tak długo, jak pojazd jest zarejestrowany – bez względu na jego stan techniczny i to, czy jest on aktualnie użytkowany. Co więcej, nawet jeśli pojazd zostanie czasowo wyrejestrowany (na czas naprawy po wypadku), OC trzeba płacić, jest ono jednak bardzo tanie.
• Trudna sytuacja materialna właściciela pojazdu – i brak zakupu polisy OC posiadanego pojazdu;
• Wykupienie OC już po dacie pierwszej rejestracji pojazdu w Polsce – należy pamiętać, by wykupić OC w dniu pierwszej rejestracji pojazdu, czyli w dniu otrzymania tablic rejestracyjnych i czasowego pozwolenia na dopuszczenie pojazdu do ruchu, ale nie później niż w chwili wprowadzenia go do ruchu.

PODSUMOWANIE

Najczęściej brak OC to efekt wygaśnięcia ubezpieczenia po zakupie używanego auta, czasem wynika on także z błędnego przekonania, że dla niesprawnego technicznie i nieużytkowanego pojazdu nie jest potrzebne ubezpieczenie. Bez względu na przyczynę braku polisy grozi nam opłata, którą nakłada Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Jeśli jednak kierowca spowoduje kolizję lub wypadek autem bez OC, to kara finansowa za brak polisy może okazać się najmniej dotkliwą konsekwencją.