Serwis pod patronatem magazynu
Im starsze auto, tym większy kłopot. Wiele samorządów planuje stworzenie stref czystego transportu. Co to oznacza dla właścicieli samochodów spalinowych? Gdzie powstaną takie strefy i jakie auta nie będą mogły do nich wjechać? Których pojazdów zakaz nie będzie obejmować?
Strefy ekologiczne nie są niczym nowym. Obowiązują niemal w całej Europie, najwięcej znajdziemy ich w Niemczech czy Włoszech. Mogą wjeżdżać do nich pojazdy oceniane na podstawie normy emisyjnej, takiej jak Euro VI lub nieco starszej.
Również w Polsce w najbliższych miesiącach powstaną podobne rozwiązania ograniczające wjazd do pewnych obszarów miast lub wręcz do całych gmin. Plany samorządowców spowodowały popłoch wśród kierowców. Niektóre media straszą, że aby legalnie poruszać się nawet po mniejszych miejscowościach, trzeba będzie wymienić auto na elektryczne, ponieważ żaden „kopciuch” nie dostanie plakietki ekologicznej.
Kraków chce ograniczyć wjazd do całego obszaru miasta, Warszawa tylko do centrum.
Rzeczywiście, „ustawowo” w strefie będą mogły się poruszać tylko pojazdy bezemisyjne, ale władze gminy będą miały możliwość stworzyć katalog pojazdów, które mimo braku spełnienia ekologicznych norm będą miały prawo poruszać się po mieście.
W praktyce w pierwszej fazie zakazy obejmą tylko najstarsze pojazdy – ponad 20-letnie. Dla przykładu w stolicy w przyszłym roku do centrum miasta nie wjadą starsze niż 27-letnie auta benzynowe oraz ponad 18-letnie diesle, władze Krakowa są jeszcze mniej restrykcyjne. W pierwszej fazie wprowadzania strefy na cenzurowanym będą auta najbardziej zanieczyszczające powietrze, tj. blisko i ponad 30-letnie – Euro I dla aut benzynowych i Euro II dla diesli.
Oczywiście, trzeba mieć świadomość, że przepisy będą stopniowo zaostrzane – tak też działo się w innych miastach w UE – według planów w Warszawie za 9 lat będą mogły jeździć 18-letnie auta benzynowe i 11-letnie diesle.
Jak wyglądają zasady i plany wprowadzania stref?
Na terenie gminy można ustanowić Strefę Czystego Transportu (SCT) obejmującą drogi będące pod zarządem gminy), do której zakazuje się wjazdu pojazdów samochodowych innych niż:
Rada gminy może dopuścić wjazd do strefy, w godzinach 9-17 w okresie nie dłuższym niż 3 lata od dnia ustanowienia strefy, pojazdów, które mają zakaz wjazdu, ale pod warunkiem uiszczenia opłaty. Ta nie może być wyższa niż 2,50 zł za godzinę w przypadku opłaty jednorazowej i 500 zł w przypadku opłaty abonamentowej za jeden miesiąc.
Auta, które nie mają zielonych tablic (pojazdy elektryczne), aby wjechać, będą musiały mieć na szybie wydane przez daną gminę oznaczenie. Koszt naklejki (oznakowania spełnienia wymaganych norm) ma wynosić maksimum 5 zł.
Czasem producenci aut spełniają normę wcześniej, niż wymagają tego przepisy. Może się więc zdarzyć, że pojazd „rocznikowo” jest klasyfikowany jako np. Euro V, jednak w rzeczywistości jest to już Euro VI. Jeśli jednak nie jest to wpisane do dowodu rejestracyjnego, nie będzie honorowane. To można jednak zmienić na podstawie:
UWAGA! O dokument można zwykle wystąpić w ASO danego producenta, czasem za jego wystawienie trzeba będzie zapłacić – nawet kilkaset złotych.
W Polsce strefy czystego transportu są planowane w wielu miastach, w tym w Warszawie, Krakowie, Toruniu, Trójmieście, Gliwicach i Wrocławiu. W każdym z tych miast władze lokalne pracują nad opracowaniem koncepcji i wdrożeniem stref w celu poprawy jakości powietrza, ochrony zdrowia mieszkańców oraz ograniczenia ruchu pojazdów.
W niektórych miastach strefy czystego transportu są już przesądzone i pewne, w innych są one jeszcze w fazie planowania i przygotowań do wprowadzenia ich ewentualnie w życie.
Granice strefy pokrywają się z granicami administracyjnymi miasta, a więc strefa obejmie całą gminę poza autostradami i drogami ekspresowymi.
Od 1.07.2024 r. do 30.06.2026 r.
Samochody zarejestrowane przed 1.03.2023 r.:
Samochody zarejestrowane po 1.03.2023 r.:
Od 1.07.2026 r.
Zakazem wjazdu nie będą objęte:
Strefa ma objąć Śródmieście oraz przyległe fragmenty dzielnic (wciąż trwają konsultacje). Miałaby zacząć działać już w przyszłym roku.
Do 31.12.2025 r.
Do 31.12.2027 r.
Do 31.12.2029 r.
Do 31.12.2031 r.
Dodatkowo będą mogły bezterminowo wjechać pojazdy:
Zapowiedzi tworzenia stref czystego transportu można uznać jedynie za pozorowane działania. Z jednej strony jest to ukłon w stronę ekologów, którzy winią auta za powstawanie smogu i chętnie by się ich pozbyli z ulic, z drugiej – samorządy zdają sobie sprawę, że nie zmuszą wyborców do natychmiastowej wymiany samochodów, więc ograniczają wjazd tylko dla znikomej grupy pojazdów.
