Serwis pod patronatem magazynu
W modelu GS Citroen połączył kompaktowe rozmiary z zaskakującą wręcz pojemnością nadwozia, hydropneumatycznym zawieszeniem i silnikiem o pojemności zaledwie 1.0. Ten oryginalny i pełen „interesujących rozwiązań” samochód zaprezentowaliśmy w „Motorze” nr 38 z 20 września 1970 r. – tuż przed jego premierą na paryskim salonie samochodowym. Stoisko z nowym Citroenem odwiedził i z zainteresowaniem obejrzał GS-a ówczesny prezydent Francji Georges Pompidou (relacja wideo z wydarzenia – w artykule).
W Motorze 34/1970 podawaliśmy pierwsze informacje dotyczące nowego francuskiego samochodu — Citroen GS. Chociaż wóz ten będzie oficjalnie zaprezentowany na tegorocznym salonie samochodowym w Paryżu, już przed premierą podano szereg szczegółów technicznych tego nowego modelu samochodu małolitrażowego, który ze względu na szereg interesujących rozwiązań pozwalamy sobie przytoczyć.
Przede wszystkim wyróżnia się całkowicie nowy, litrowy, chłodzony powietrzem silnik samochodu o rzadko spotykanym, nadkwadratowym układzie średnicy cylindra (74 mm) i skoku tłoka (59 mm). Na razie silnik ten ma pojemność skokową nieco większą niż 1 litr (1015 cm3), ale konstrukcja wału korbowego i obudów pozwała na powiększenie pojemności skokowej do 1,3 l.
Do zasilania silnika zastosowano progresywnie działający dwuprzelotowy gaźnik Solex 28 CiCM z drugą przepustnicą sterowaną podciśnieniem w rurze ssącej. Kadłub, cylindry i głowice silnika wykonano ze stopów lekkich, przy czym nie zastosowano uszczelki pod głowicę. Ten płaski, przeciwsobny silnik, chłodzony powietrzem ma dwa wałki rozrządu napędzane gumowymi, zębatymi paskami klinowymi, przy czym lewy pasek jest dłuższy niż prawy i napędza hydrauliczną pompę. Wirnik dmuchawy umieszczony jest bezpośrednio na wale korbowym, zaś oddzielny pasek klinowy napędza prądnicę prądu przemiennego, umieszczoną u góry silnika. Bardzo utrudniony jest natomiast dostęp do rozrusznika (u dołu silnika).
Wiele uwagi poświęcono zagadnieniu trwałości silnika. Stosunkowo niska średnia szybkość tłoka, brak gumowych połączeń układu chłodzącego, brak pasków klinowych napędu wiatraka wentylatora, staranne filtrowanie oleju silnikowego, niecodzienny kształt tłoków z półkulistymi komorami spalania, chłodnia oleju w układzie smarowania silnika — stwarzają korzystne warunki do bezawaryjnej, długiej pracy silnika; przeciętne przebiegi międzynaprawcze ocenia się na około 100 000 km.
Chłodzone powietrzem silniki są z natury bardzo hałaśliwe, konstruktorzy Citroena GS poświęcili więc temu zagadnieniu wiele uwagi. Bardzo sztywna jest konstrukcja głowic, napęd wałków rozrządu zupełnie cichy, skok tłoków bardzo krótki, wyważenie płaskiego 4-cylindrowego silnika bardzo dobre — co w sumie składa się na naprawdę cichą pracę tej jednostki napędowej.
Gdy zajrzy się pod maskę silnika — widać bardzo zwartą, niewielką jednostkę napędową, niewiele większą niż dwutłokowy silnik Wankla, słynny ze swych małych rozmiarów.
Citroen w swym nowym modelu pozostał wierny stosowanemu od 36 lat przedniemu napędowi. W układzie przeniesienia napędu znalazła się czteroprzekładniowa, całkowicie synchronizowana skrzynia biegów z synchronizacją typu Porsche a więc jednym z najlepszych rozwiązań w tej dziedzinie na świecie.
Tradycyjnie dla samochodów tej wytwórni zastosowano duże hamulce tarczowe przednich kół przy kadłubie silnika a nie przy przednich kołach samochodu. Również tradycyjnie dla tej wytwórni nowy Citroen GS otrzymał hydrauliczno-pneumatyczne zawieszenie, stosowane w wozach Citroen od 1953 r. To samopoziomujące zawieszenie kół przednich i tylnych nie znajduje wciąż równego sobie, choć Citroen GS należy do najmniejszych samochodów na świecie, w którym zastosowano to rozwiązanie, stosowane przeważnie w większych, droższych samochodach.
Porównując rozmiary modelu Citroen GS z dotychczasowymi samochodami tej firmy, stwierdzić należy, że rozstaw kół GS jest o 15 cm większy niż modeli Diana i Ami i wóz jest tylko 15 cm dłuższy niż model Amii 8. Rozstawy kół przednich i tylnych są też 15 cm większe — jest to więc w sumie samochód większy od starszych braci Diany i Ami 8, choć naturalnie mniejszy od modeli DS. Zapasowe koło umieszczono z przodu w przedziale silnikowym, tak że z tyłu samochodu pozostaje do dyspozycji pokaźnych rozmiarów bagażnik.
W wyposażeniu wnętrza zwraca uwagę oryginalny szybkościomierz z ukazującymi się przez silne szkło powiększające liczbami wskazującymi aktualną prędkość jazdy i drogę hamowania niezbędną do zatrzymania, w wyposażeniu każdego samochodu znajduje się obrotomierz ze skalą do 8 000 obr/min. oraz zegar czasowy znajdujący się w jego bezpośrednim sąsiedztwie.
Wszystkie modele Citroena oznaczają się niecodziennym wyglądem zewnętrznym. Również i ten wóz jest bardzo oryginalny. Dość płaska maska silnika oraz stylizacja typu „ucięty tył" stwarza korzystne warunki aerodynamiczne. I rzeczywiście: ten samochód z silnikiem o pojemności zaledwie 1 litra może się poruszać z szybkościami dochodzącymi do 150 km/godz.!
Silnik: czterosuwowy, czterocylindrowy, płaski, przeciwsobny, chłodzony powietrzem, umieszczony z przodu samochodu, napędzający koła przednie. Średnica cylindra — 74 mm. Skok tłoka — 59 mm. Pojemność skokowa 1015 cm3. Stopień sprężania 9 (paliwo o liczbie oktanowej co najmniej 98). Moc maksymalna 61 KM SAE przy 6 750 obr/min. oraz 55,5 KM DIN, przy 6 500 obr/min. Maksymalny moment obrotowy 7,5 kgm SAE przy 3 500 obr/min. Gaźnik dwuprzelotowy Solex 28 CICM. Instalacja elektryczna 12 V. Prądnica prądu przemiennego — 390 (490) W. Akumulator 30 amperogodzin.
Przeniesienie napędu: — sprzęgło suche z centralną sprężyną. Skrzynia biegów — czteroprzekładniowa, całkowicie synchronizowana, sterowana dźwignią umieszczoną na podłodze. Przełożenia I b. — 3,82, II b. — 2,38, III b. — 1,52, IV b. — 1,12, tylny bieg — 4,18, przełożenie przekładni głównej — 4,38.
Podwozie: — zawieszenie kół przednich i tylnych niezależne na elementach hydrauliczno-pneumatycznych i wahaczach wzajemnie połączonych. Hamulce — tarczowe z przodu i z tyłu. Ogumienie promieniowe, bezdętkowe 145-15.
Nadwozie: — samonośne, 4-drzwiowe. Pojemność bagażnika — 465 l.
Wymiary — masy: długość x szerokość x wysokość 4,12 x 1,61 x 1,35 m. Rozstaw osi x rozstaw kół przód/tył — 2,55 x 1,38/1,33 m. Prześwit 15,4 cm. Masa własna w stanie gotowym do drogi — 880 kg. Dopuszczalne obciążenie — 415 kg.
Dane trakcyjne (fabryczne): szybkość maksymalna 149 km na godz. Zużycie paliwa 7-8 l/100 km. Przyspieszenia: 0-1000 m — 38,7 sek., 0-400 m — 20,8 sek.
(Sz); „Motor” 38/1970
