Polaków nie stać na auta, którymi mogą poruszać się po strefach czystego transportu (SCT). Co trzeci model wysokoprężny i co piąty benzynowy weryfikowany przez CARFAX nie spełnia wymogów warszawskiej SCT.
Z dniem 1 lipca w stolicy Polski zaczęła funkcjonować pierwsza w Polsce strefa czystego transportu. Na razie, o ile nie należą do mieszkańców, nie mogą wjeżdżać do niej samochody benzynowe i z LPG mające więcej niż 27 lat lub takie, które nie spełniają normy Euro 2. W przypadku modeli wysokoprężnych ograniczenie dotyczy samochodów w wieku ponad 19 lat lub „niełapiących się” w normę Euro 4.
Według danych firmy CARFAX auta niespełniające normy SCT stanowią bardzo istotny odsetek. Jak donosi ta platforma dostarczająca dane na temat historii pojazdów używanych, w przypadku ostatnich żądań raportów co trzeci polski samochód z silnikiem wysokoprężnym i co piąty na benzynę – „nie łapią się” w kryteria SCT.
W 2024 roku w bazie CARFAX 46% weryfikowanych samochodów dysponowało benzynową jednostką napędową, a 37% – wysokoprężną. Polska na tle innych krajów okazuje się prawdziwym zagłębiem samochodów z zapłonem samoczynnym.
Dla posiadaczy takich modeli sytuacja dotycząca SCT staje się po prostu trudna. Na tę chwilę 45% z nich nie spełnia normy Euro 5, a to oznacza, że nie będą mogły one się poruszać w SCT po wprowadzeniu dodatkowych ograniczeń w 2026 roku. Zakładają one bowiem, że w momencie ich wdrożenia auto może mieć maksymalnie 17 lat.
W lepszej sytuacji znajdują się posiadacze modeli benzynowych. Co piąty z nich został wyprodukowany w 1997 roku lub wcześniej. Zgodnie z zasadami działania SCT pojazdy te, jako niespełniające normy Euro 2 (o ile nie należą do mieszkańców) nie mogą do niej wjechać.
W przyszłości nie będą mogły poruszać się też po planowanych strefach czystego transportu w Krakowie czy we Wrocławiu. „Na ten moment wymogów SCT planowanej na 2026 rok, która obejmie standardy normy Euro 3, nie spełnia łącznie 23% używanych aut napędzanych benzyną” – informuje CARFAX.
Warszawska SCT obejmuje 37 km2. To większość i fragmenty otaczających je dzielnic. Kolejne etapy strefy mają być wdrażane co 2 lata – aż do 2032 roku. SCT ma pojawić się jeszcze w bieżącym roku także w Krakowie.
Kolejnym miastem, które rozważa wdrożenie SCT jest Wrocław, gdzie władze planują objąć ją około 6% powierzchni całkowitej miasta w jego centralnej części.
Obecnie stale rośnie liczba europejskich metropolii, które wdrażają SCT. W 1996 roku było ich zaledwie 3, a w 2022 – już 320 (dane: Transport & Environment). Według szacunków do 2025 roku na naszym kontynencie będzie ich aż 500.
Jak sytuacja z SCT wygląda w innych krajach? Według danych firmy CARFAX np. w Hiszpanii co piąte auto z silnikiem benzynowym (wyprodukowane przez 2001 r.) i co szóste z jednostką wysokoprężną (przed 2006 r.) nie spełnia wymagań tamtejszych stref.
W przypadku aut używanych, dla których zażądano raportu firmy CARFAX we Włoszech, dane prezentują się identycznie.